Axit citric | C6H8O7 (Là gì, TCHH, Ứng dụng, Mạnh hay yếu, Mindmap)

Tổng hợp kiến thức về axit citric (C₆H₈O₇): Cấu tạo phân tử, Tính chất vật lí, hóa học, phương pháp điều chế, ứng dụng, Mindmap giúp học sinh ôn tập, bổ sung kiến thức cũng như hoàn thành tốt các bài kiểm tra môn Hóa học.

Axit citric là gì?

- Khái niệm: Axit citric là một axít hữu cơ yếu có công thức hóa học là C₆H₈O₇, nó có nhiều tên gọi khác nhau như acid citric, axit

xitric, axit chanh, …

- Là một chất bảo quản tự nhiên và được sử dụng để bổ sung vị chua cho thực phẩm hay các loại nước ngọt

- Cấu tạo phân tử:

Tính chất vật lý của Axit citric

- Khi ở nhiệt độ bình thường, axit citric tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng dạng bột hoặc dạng dung dịch C6H8O7.H2O (monohydrat)

có chứa một phân tử nước trong mỗi phân tử của axit citric. Nó tồn tại ở dạng khan kết tinh từ nước nóng, trong khi dạng

monohydrat hình thành khi acid citric kết tinh từ nước lạnh.

- Axit citric có vị chua đặc trưng của chanh.

- Khối lượng phân tử: 192.13 g/mol

- Nhiệt độ nóng chảy: 153 độ ^oC

- Nhiệt độ sôi: 175^oC (phân hủy).

- Độ hòa tan trong nước: 133 g/100 ml (20°C)

Tính chất hóa học của Axit citric

- Khi bị nung nóng trên 175 °C, axit citric bị phân hủy để giải phóng dioxide cacbon và nước.

- Tính axít của axit citric: Do ảnh hưởng của nhóm carboxyl -COOH, mỗi nhóm carboxyl có thể cho đi một proton để tạo thành ion citrat.

- Tính đệm của các citrat: Các muối citrat dùng làm dung dịch đệm rất tốt để hạn chế sự thay đổi pH của các dung dịch axit.

- Các ion citrat còn kết hợp với các ion kim loại: Việc kết hợp như vậy sẽ tạo thành muối, phổ biến nhất là muối canxi citrat.

- Các ion citrat có thể kết hợp với các ion kim loại tạo thành các phức dùng làm chất bảo quản và làm mềm nước.

Axit citric mạnh hay yếu?

 Axit citric có tính axit yếu do axit citric là một axit hữu cơ (axit hữu cơ là các axit phân tử chứa nhóm chức -COOH)

Phương pháp điều chế

- Trong tự nhiên: Chúng ta có thể chiết xuất từ chanh vì axit citric có trong quả chanh lên đến 8% hoặc đến từ các trái cây có múi. (

Sẽ rất tốn kém)

- Trong công nghiệp:

+ Hiện nay người ta sản xuất axít citric bằng cách nuôi nấm sợi trên đường ăn, rồi lọc nấm mốc ra khỏi dung dịch và axít citric được

tách bằng cách cho kết tủa với nước vôi tạo thành canxi citrat, sau đó kết tủa được xử lý bằng axít sulfuric.

+ Axít citric còn được tách từ sản phẩm lên men của nước lèo bằng cách dùng một dung dịch hydrocacbon của một bazơ hữu cơ

Trilaurylamin để chiết. Sau đó tách dung dịch hữu cơ bằng nước.

Ứng dụng

 - Đóng vai trò là chất bảo quản, chất phụ gia và chống oxi hóa, kiểm tra độ ph trong thực phẩm. Dùng nhiều trong sản xuất rượu

vang nhằm thay thế khi các loại quả ít độ chua tự nhiên

-  Axit citric có tác dụng hiệu quả tốt trong xà phòng, chất tẩy rửa và làm sạch ống dẫn nước thải. Là thành phần quan trọng trong

một số dung dịch tẩy rửa nhà vệ sinh, bếp và phòng tắm.

- Là một trong những chất góp phần chăm sóc và điều trị da.

- Để sát trùng vết thương, dùng kết hợp với mật ong để có thể tẩy da chết, khử mùi trong tủ lạnh bằng cách thái vài lát chanh, bưởi,

cam bỏ vào trong tủ,…

Sử dụng Axit citric đúng cách

- Citric Acid là chất phụ gia được sử dụng nhiều trong thực phẩm và mỹ phẩm. Vì vậy ta cần dùng theo liều lượng theo khuyến cáo

và theo quy định để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Việc lạm dụng hợp chất này có thể gây ra những tác dụng phụ không mong

muốn.

 - Chúng ta cần bảo quản Axit Citric trong bao bì kín ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời, tránh nơi ẩm thấp. Khi sử

dụng phải trang bị trang phục bảo hộ cần thiết để phòng tránh các rủi ro không mong muốn.