Cảm nhận bài thơ Sáng tháng Năm

Nhắc đến Tố Hữu người ta nghĩ ngay đến một hồn thơ sôi nổi, dạt dào cảm hứng cách mạng. Chất cách mạng, nhiệt huyết của người chiến sỹ thấm nhuần trong từng vần thơ của ông. Bên cạnh đó ông còn có rất nhiều những vần thơ ca ngợi lãnh tụ Hồ Chí Minh bằng tất cả sự trân trọng, yêu thương và kính mến. Sáng tháng năm là một bài thơ như thế. Qua Cảm nhận bài thơ Sáng tháng Năm của Tố Hữu người đọc sẽ hiểu thêm về vẻ đẹp của con người nhà thơ.

Tìm hiểu về bài thơ Sáng tháng Năm

Trong thời gian kháng chiến chống Pháp, Tố Hữu đã có may mắn được làm việc bên cạnh Bác Hồ tại ATK Việt Bắc, được trò chuyện với Người từ việc công đến chuyện riêng tư. Cho nên, những vần thơ về Bác có những hình ảnh cụ thể, chi tiết hơn. Tập thơ “Việt Bắc” ghi lại cuộc trường chinh suốt “ba ngàn ngày không nghỉ” gian khổ của nhân dân ta, trong đó, hình ảnh Tổ quốc, nhân dân lúc này gắn liền với hình ảnh Bác Hồ. Vào một buổi sáng tháng 5 năm 1951, nhà thơ Tố Hữu được Bác Hồ gọi đến để báo cáo công tác tuyên truyền cách mạng, được nghe Bác đọc thơ và tâm sự, giữa thiên nhiên núi, rừng Việt Bắc tuyệt đẹp, với cái nhìn gần gũi, thân thương, nhà thơ đã không thể kìm nén được cảm xúc khi gặp Bác: “Bác Hồ, cha của chúng con/ Hồn của muôn hồn/ Cho con được ôm hôn má Bác/ Cho con hôn mái đầu tóc bạc/ Hôn chòm râu mát rượi hòa bình!”.

Bài thơ “Sáng tháng Năm” (1951) ra đời trong hoàn cảnh như vậy đó, là tiếng lòng, là cảm xúc của một con người khi được gặp chân lý sống của mình. Từ bài thơ đầu tiên Tố Hữu viết về Bác đến bài thơ thứ hai là một chặng đường khá dài để nhà thơ có điều kiện được gặp Bác, để có được cái nhìn gần gũi mà thân thương hơn về Bác, để nhà thơ thấy “Ông Cụ” có cốt cách thật đẹp, thật giản dị và gần gũi. Và tác giả vui sướng bất ngờ, là cảm giác: “Ta bên người, người tỏa sáng trong ta/ Ta bỗng lớn bên Người một chút…”.

Dàn ý cảm nhận bài thơ Sáng tháng Năm

1, Mở bài.

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác.

- Cảm nhận chung về bài thơ: bài thơ ca ngợi về lãnh tụ, qua đó bồi đắp thêm cho người đọc tinh thần tự hào về lãnh tụ, truyền thống lịch sử đấu tranh của dân tộc.

2, Thân bài.

- Cảm nhận niềm tự hào và niềm vui say sưa của Tố Hữu khi được làm việc cùng Bác trên căn cứ địa cách mạng.

- Bức chân dung tuyệt đẹp về lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, niềm kính yêu, ngưỡng mộ, tự hào của Tố Hữu về Bác.

- Tố Hữu cũng như nói hộ tiếng lòng yêu thương tha thiết của dân tộc Việt Nam dành cho vị lãnh tụ Hồ Chí Minh.

- Bức tranh tự hào với những gam màu tươi sáng về vẻ đẹp của những con người Việt Nam trong chiến tranh.

- Tự hào về một tương lai tươi sáng và rạng rỡ của non sông, dân tộc.

3, Kết bài.

- Khẳng định cảm xúc về bài thơ.

- Mở rộng, liên hệ.

Cảm nhận bài thơ Sáng tháng Năm

Mẫu số 1

    Sáng tháng năm là một bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ của Tố Hữu. Bài thơ được in trong tập thơ Việt Bắc sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ nhưng vô cùng oanh liệt. Tiếng hát trong bài thơ không chỉ của riêng Tố Hữu mà là tiếng hát của toàn dân kháng chiến. Vì thế bài thơ đã để lại trong lòng người đọc những tình cảm thật sâu sắc.

Vui sao một sáng tháng Năm

Đường về Việt Bắc lên thăm Bác Hồ

Suối dài xanh mướt nương ngô

Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn…

     Tháng năm của mùa hè năm nay không giống với tháng năm của mùa hè những năm trước. Đó là một tháng năm đặc biệt, mang lại niềm vui lớn cho nhà thơ đó là tháng năm được lên thăm Bác Hồ. Khung cảnh xung quanh Việt Bắc nơi Bác Hồ đẹp hơn, vui hơn với niềm vui của nhà thơ vì hôm nay là con đường lên chiến khu thăm Bác và làm việc cùng Bác. Suối dài với những nương ngô xanh mướt, bốn phương lồng lộng gió mát của núi rừng… những nét chấm phá, gợi tả một vài nét thôi nhưng cũng đủ thấy khung cảnh tươi vui và rộn rã thế nào vì có niềm vui được về với Bác.

     Đặt chân vào ngôi nhà sàn đơn sơ nơi Bác làm việc cảnh vật thật gần gũi thân quen, cuộc sống của Người như hòa cùng với niềm vui của núi rừng, vạn vật. Niềm xúc động như vỡ oà của nhà thơ Tố Hữu khi được:

Bàn tay con nắm tay cha

Bàn tay Bác ấm vào da vào lòng.

Bây giờ không còn là Bác với chiến sĩ nữa mà là bàn tay của người cha nắm lấy bàn tay con. Đôi bàn tay ấm áp và yêu thương làm sao, cảm giác sung sướng vô bờ bến của người chiến sĩ cách mạng khi được làm việc cùng Bác, được cầm đôi bàn tay ấm áp thân thương ấy. Và từ đó tiếng thơ như vỡ oà thành tiếng lòng của nhà thơ. Đó là tiếng lòng của sự biết ơn vô hạn với người cha già của dân tộc. Có thể nói Sáng tháng năm đã khắc hoạ hình ảnh bức chân dung của vị lãnh tụ với những nét vẽ đẹp nhất, tình cảm nhất. Qua đó thi phẩm đã bộc lộ tình cảm da diết và sự biết ơn to lớn của ông đối với Bác Hồ kính yêu:

Bác ngồi đó, lớn mênh mông

Trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non…

Bác Hồ, cha của chúng con

Hồn của muôn hồn

Cho con được ôm hôn má Bác

Cho con hôn mái đầu tóc bạc

Hôn chòm râu mát rượi hoà bình!

     Với người dân Việt Nam nói chung và với Tố Hữu nói riêng Bác Hồ vừa là một vị cha già giản dị với cuộc sống đơn sơ, thanh đạm. Lại vừa là một vị lãnh tụ vĩ đại với tầm vóc, tư thế sánh ngang với vũ trụ. Bác vĩ đại và trường tồn thế nên nhà thơ đã sử dụng những hình ảnh kỳ vĩ, tươi đẹp và vĩnh hằng để ví với Bác. Bác ngồi đó, trong căn nhà sàn đơn sơ, khung cảnh xung quanh và bàn làm việc rất đơn giản, thậm chí những loài chim chóc cũng sà vào bàn làm việc cùng với Bác. Nhưng với Tố Hữu Bác ngồi đó lớn mênh mông như biển trời, Người cũng chính là ruộng đồng mênh mông là cả nước non, là cha già của dân tộc và là hồn của muôn hồn. Trong mạch cảm hứng ca ngợi say sưa về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc nhà thơ ao ước được “hôn má Bác”, “hôn mái đầu tóc bạc”, “hôn chòm râu mát rượi hoà bình” Ôi cái tên kính yêu Hồ Chí Minh. Bác đã trở thành niềm tin yêu thiêng liêng và là sức mạnh thần kỳ của quân và dân ta. Từ những anh bộ đội nơi chiến trận cho đến anh thợ quân giới. Từ những anh chị dân công hỏa tuyến đến các em thiếu nhi ở hậu phương… tất cả mọi người, mỗi khi nhớ đến Bác, nghĩ về Bác, lại càng chiến đấu giỏi, sản xuất hăng say, công tác và học tập tốt.

    Khổ thơ có tiết tấu dồn dập, lôi cuốn, tạo nên niềm phấn chấn, say mê, thể hiện tình cảm gắn bó tha thiết và niềm tự hào mãnh liệt của Tố Hữu với vị cha già của dân tộc. Điều đó đã kết tinh thành những vần thơ ca ngợi đẹp nhất về vị lãnh tụ Hồ Chí Minh:

Ta lớn cao lên, bay bổng diệu kỳ

Trên đường dài, hai cánh đỡ ta đi…

…………………………………….

Thấm từng tiếng, ấm vào lòng mong ước

Con nghe Bác, tưởng nghe lời non nước

Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau…

    Mỗi lời khen chê động viên của Bác, mỗi ánh mắt, nụ cười, cái nhăn mày trìu mến của Bác đều là động lực tiếp thêm niềm tin và sức mạnh cho quân dân ta trong suốt 9 năm kháng chiến trường kỳ gian khổ. Bác cao cả nhường ấy nhưng Bác vẫn luôn luôn ở cạnh chúng ta.

     Có thể nói bài thơ Sáng tháng năm là một thi phẩm lẫy lừng đã đưa Tố Hữu đến đỉnh cao của thơ ca Việt Nam. Đọc bài thơ chúng ta cảm nhận được tình cảm yêu mến thiết tha của Tố Hữu đối với vị cha già của dân tộc. Qua đó thêm yêu ngòi bút trữ tình cách mạng của nhà thơ lớn Tố Hữu.

Mẫu số 2

Bài thơ “Sáng tháng Năm” được nhà thơ Tố Hữu sáng tác vào tháng 5/1951 tại chiến khu Việt Bắc. Sáu mươi chín năm trôi qua nhưng hình tượng của Bác Hồ kính yêu vẫn luôn hiện lên sinh động, chân thực vô cùng.

Mở đầu bài thơ là phong cảnh hùng vĩ của “thủ đô kháng chiến” trong một sáng tháng Năm đẹp trời, thật bình yên. Nơi đó có suối trong xanh như dải lụa xanh mát, có những nương ngô trải dài tưởng chừng không dứt. Tâm trạng của tác giả lúc này thật vui mừng, hạnh phúc vì sắp được gặp Bác:

“Vui sao một sáng tháng Năm

Đường về Việt Bắc lên thăm Bác Hồ

Suối dài xanh mướt nương ngô

Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn…”

Nơi làm việc của vị lãnh tụ tối cao thật giản dị lạ thường! Tất cả như hòa chung vào khung cảnh thiên nhiên Việt Bắc bởi tấm lòng Bác luôn yêu thiên nhiên, coi thiên nhiên là người bạn không thể thiếu…

“Bác kêu con đến bên bàn

Bác ngồi Bác viết nhà sàn đơn sơ

Con bồ câu trắng ngây thơ

Nó đi tìm thóc quanh bồ công văn

Lát rồi, chim nhé, chim ăn

Bác Hồ còn bận khách văn đến nhà.”

Thật cảm động, muốn dâng trào nước mắt khi thấy Bác Hồ sống thật gần gũi với mỗi cảnh vật, với mỗi người xung quanh.

Đó là ngôi “nhà sàn” nơi “Bác ngồi, Bác viết”; là chiếc bồ đơn giản đựng công văn, giấy tờ… Đó là con chim bồ câu nhỏ nhắn đang thơ thẩn tìm thóc ăn…

Tất cả như dội vào lòng người sự cảm động trước một vị lãnh tụ sống giản dị, khiêm nhường.

Gặp được Bác Hồ là niềm hạnh phúc lớn lao của mỗi người. Bác ân cần bắt tay thân mật “khách văn” với một tình cảm thiết tha, gắn bó:

“Bàn tay con nắm tay cha

Bàn tay Bác ấm vào da vào lòng

Bác ngồi đó, lớn mênh mông

Trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non…”

Xúc động nghẹn ngào, tác giả muốn ôm hôn vị cha già kính yêu của dân tộc bằng xương bằng thịt trước mắt mình:

“Bác Hồ, cha của chúng con

Hồn của muôn hồn

Cho con được ôm hôn má Bác

Cho con hôn mái đầu tóc bạc

Hôn chòm râu mát rượi hòa bình!”

Bác Hồ, vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu luôn ở trong tâm khảm mỗi người con đất nước. Mỗi một người đều mang hình ảnh Bác trong tim! Mỗi lần kêu lên tên Bác là mỗi lần xúc động; là mỗi lần như được tiếp thêm sức mạnh diệu kỳ:

“Ôi cái tên kính yêu Hồ Chí Minh

Trong sáng trong lòng anh xung kích

Giữa đêm bôn tập diệt đồn

Vững tay người chiến sĩ nông thôn

Bắt sỏi đá phải thành sắn gạo

Anh thợ, má anh vàng thuốc pháo

Cánh tay anh dày sẹo lửa gang

Ôi những em đốt đuốc đến trường làng

Và các chị dân công mòn đêm vận tải!

Các anh chị, các em ơi, có phải

Mỗi khi lòng ta xao xuyến, rung rinh

Môi ta thầm kêu Bác - Hồ Chí Minh!

Và mỗi trận, mỗi mùa vui thắng lợi

Đôi mắt Bác hiện lên cười phấn khởi

Ta lớn lên cao, bay bổng diệu kỳ

Trên đường dài hai cánh đỡ ta đi”.

Được đến gần bên bác, tác giả thấy được sự vĩ đại trong con người giản dị của Người. Hình tượng Bác hiện lên thật đẹp, thật lung linh…

Đó là ngước Cha kính yêu, là người Bác kính mến đang ân cần trò chuyện cùng con cháu, cùng người thân. Bác là niềm tin, Bác là nguồn cảm hứng cho cuộc sống; tiếp thêm sức mạnh cho mỗi con người:

“Bác Hồ đó, là lòng ta yên tĩnh

Ôi người cha đôi mắt mẹ hiền sao!

Giọng của Người không phải sấm trên cao

Ấm từng tiếng, thấm vào lòng mong ước

Con nghe Bác tưởng nghe lời non nước

Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau…”.

Được gần bên bác, tác giả cảm nhận được sự giản dị, khiêm nhường của Bác kính yêu! Đó là “chiếc áo nâu” mang “màu quê hương”, đất nước. Bác sống chan hòa cùng cảnh vật, chan hòa cùng đồng bào, cùng thiên nhiên nơi căn cứ địa Việt Bắc.

Tác giả thấy mình như được lớn lên thêm về hiểu biết, về nhận thức cuộc sống kháng chiến đầy gian khổ này!

“Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dị

Màu quê hương bền bỉ, đậm đà

Ta bên Người, Người tỏa sáng trong ta

Ta bỗng lớn ở bên Người một chút”.

Bác Hồ của chúng ta luôn ung dung, tự tại; luôn lạc quan, yêu đời dù cả trong những hoàn cảnh gian khổ, khó khăn và rất nhiều thử thách của cuộc kháng chiến chống Pháp lúc bấy giờ!

Bác là hiện thân của dân tộc Việt Nam bất khuất, kiên cường “thà hy sinh tất cả, chứ không chịu mất nước; nhất định không chịu làm nô lệ”.

“Bác Hồ đó, ung dung châm lửa hút

Trán mênh mông, thanh thản một vùng trời

Không gì vui bằng mắt Bác Hồ cười

Quên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi!

Người rực rỡ một mặt trời cách mạng

Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng

Đêm tàn bay chập choạng dưới chân Người.

Hồ Chí Minh

Người ở khắp nơi nơi…”.

Được gần bên Bác, người cán bộ cách mạng thấy mình cần phải học Bác nhiều hơn trong cách sống, trong tấm lòng vì nước vì dân… Bởi Người là người Cha, là người Bác, là người Anh với trái tim bao dung, trìu mến đối với mỗi con người:

“Hồn biển lớn đón muôn lời thủ thỉ

Lắng từng câu, từng ý chưa thành

Người là Cha, là Bác, là Anh

Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ

Người ngồi đó, với cây chì đỏ

Vạch đường đi, từng phút từng giờ”.

Thật tự hào được chiến đấu, được cống hiến sức lực, trí tuê của mình cho Đảng, cho Bác Hồ kính yêu. Đảng và Bác đã mang lại cuộc sống tự do, cuộc sống làm chủ, đứng thẳng làm người cho dân tộc Việt Nam!

Không gì vinh bằng chiến đấu dưới cờ

Đảng chói lọi Hồ Chí Minh vĩ đại!

Con nhớ hết mỗi lời Người dạy

Kháng chiến gian nan, kháng chiến trường kỳ.

Bác bảo đi, là đi

Bác bảo thắng, là thắng

Việt Nam phải tự do

Thế giới phải hòa bình!

Chúng con chiến đấu hy sinh

Tấm lòng son sắt, đinh ninh lời thề.

Bắt tay bác tiễn ra về

Nhớ hoài buổi sáng mùa hè chiến khu…

Hình tượng Bác ở đây vô cùng giản dị và cũng vô cùng cao đẹp, lung linh. Bác Hồ kính yêu, cả cuộc đời hiến dâng cho Tổ quốc; cho độc lập, tự do, cho hạnh phúc hòa bình …

Học theo tấm gương Bác, chúng ta học những điều giản dị nhất, thiết thực nhất. Đó là toàn tâm toàn ý cống hiến cuộc đời cho lý tưởng cao đẹp, đầy tính nhân văn cao cả của Người:

“Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.