Đọc hiểu Cơm con (2 đề)

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Cơm con của Kim Lân trắc nghiệm và tự luận chính xác nhất, bám sát cấu trúc chấm điểm của các Đề thi Ngữ văn phần Đọc hiểu

Nội dung bài Cơm con

Cơm con (Kim Lân)

“Cơm mẹ thì ngon, cơm con thì đắng”

[…]

– Ông làm tôi không ngóc đầu lên được mà về đến làng đến nước nữa.

Chiều nào cũng vậy, rượu vào, cả Anh lại cà khịa với cụ Nhiêu móm, ông thân sinh ra hắn. Vợ hắn, quyết là hắn không dám rồi; tuy say hắn cũng hiểu rằng lôi thôi với con mụ la sát ấy là không xong; hôm sau đừng hòng có rượu uống. Con hắn, vợ hắn binh chằm chặp, hắn cũng không dám nốt. Thành ra bao nhiêu nỗi bực tức khi say, cả Anh đổ dồn vào đầu ông bố già nua vô dụng. Thôi thì móm mém, thôi thì cặp kèm, đủ các thứ bẩn mắt. Cả Anh còn nghiệm ra: mỗi lần hắn khới chuyện với bố thì xem chừng con mụ vợ bằng lòng lắm. Và đồ nhắm có phần tươm tất hơn. Uống một hơi cạn chén rượu, cả Anh thở đánh khà một cái; hắn đưa cặp mắt đỏ lầm lầm nhìn bố. Cụ Nhiêu ngồi ở phản bên bón cơm cho cháu. Bộ mặt hom hem, tái bủng không hề lộ ra một nét giận. Trông cái bộ dạng biết phận của bố, cả Anh càng thêm khó chịu; hắn dằn đĩa xuống mâm, xẵng giọng:

– Mấy cái mâm của tôi bây giờ ông tính sao?

– …

– Ô hay! Sao tôi hỏi ông lại không thèm trả lời?

– Thì rồi tôi khắc bảo vợ chồng nó thu xếp trả anh chị chứ sao.

Cả Anh dề cặp môi ướt bóng, nhại:

– Khắc thu xếp trả anh chị chứ sao!… Ông có biết bao nhiêu tiền năm chiếc mâm ấy của tôi bây giờ không?

…

(Lược một đoạn: Cụ Nhiêu góa vợ từ lúc hai đứa con còn nhỏ. Cụ thương con nên quyết ở vậy, làm lụng vất vả để nuôi con và gây dựng cho con. Cụ còn tậu được hơn một mẫu ruộng tốt để dưỡng già. Thấy bố có ruộng, vợ chồng cả Anh nài bố về ở với mình, sau đó lại nài cụ sang tên ruộng cho mình. Sau khi đã lấy được ruộng, vợ chồng cả Anh liền thay đổi thái độ, đối xử với bố ngày càng tệ bạc. Cụ Nhiêu tính về quê ở với người con thứ hai. Người con này hiếu thuận nhưng lại nghèo khổ, nên cụ nghĩ thà ở lại nhà cả Anh, chịu khổ một mình, còn hơn là về quê làm khổ con).

– Ông ơi, thịt!

Kề tí vòi ông. Cụ Nhiêu vẫn mải nghĩ ngợi, không biết nó gào to.

– Thịt! Ông lấy thịt!

Cụ Nhiêu giật mình, vội vã xúc cơm cho cháu. Kề tí hắt ra, trỏ về phía mâm rượu của bố:

– Cháu ăn thịt kia cơ mà.

– Ấy chớ! Bố mày đánh chết.

Thế là thằng bé lăn ra giãy giụa khóc. Vợ cả Anh, hai chân giẫm đành đạch xuống đất, nghiến chồng:

– Có cho thằng bé ăn không, để nó khóc nằng nặc thế kia à?

Tức thì cả Anh quát bố:

– Khổ lắm! Nó đòi thì cho nó ăn hộ tôi một tí. Giữ làm gì… Rõ cái nợ!

Không nhịn được nữa, cụ Nhiêu sa sầm mặt lại, hỏi:

– Anh bảo ai là cái nợ hử?

– A! Ông vặn lý tôi phỏng? Ai là cái nợ!? Ai là cái nợ ông biết đấy!

Chính hắn cũng không bảo ông cụ thật; vả lại từ xưa đến nay cụ Nhiêu chỉ biết phục tùng. Lần này bị hỏi vặn, hắn cho là bố định gây sự với mình. Hắn tức lồng lộn lên, mặt tím bầm lại, miệng sủi bọt mép, lu loa như đàn bà:

– Sao mà tôi nặng quá kiếp thế này! Tôi đến chết mất thôi chứ không sao sống được!

– Chết đi! Mày thử chết đi ông xem nào.

– A! Ông rủa tôi chết phỏng? Này chết này! Này chết này!

Mồm nói, tay đập. Bát đĩa, ấm chén vỡ xoang xoảng. Mụ vợ lạch bạch từ nhà dưới chạy lên, mặt tái mét vừa thở vừa kêu:

– Ôi làng nước! Ới giời đất ơi! Ới bố ơi là bố! Khổ quá.

Cả Anh vẫn như mê man, mồm gào tay đập. Mụ vợ tiếc của, ôm chồng du ngã xuống giường.  Cụ Nhiêu cuồng quá sinh quẫn, lập cập nhặt những mảnh vỡ chắp chắp, nối nối. Mụ nguýt bố chồng:

– Chắp với chả nối…

Biết rằng cãi vã với chúng nó chỉ tổ dại mặt, cụ Nhiêu đành lảng ra chỗ khác.

Chiều đã tàn, bóng tối nhờ nhờ bao trùm cảnh vật. Cụ Nhiêu ngồi âm thầm ở xó thềm. Gió nhẹ thổi lùa qua kẽ dại kêu vù vù như tiếng thở dài bất tận. Chiều tàn thê lương quá. Thê lương như chuỗi ngày tàn cục của ông già tuổi tác. Những giọt lệ vẫn âm thầm lăn trên gò má răn reo. Trong khi ấy, ở mãi tận góc nhà, bên ngọn đèn hoa kỳ vàng kệnh, thằng Kề nhớn ra rả học bài luân lý:

– Bổn phận đối a với a cha mẹ. Bổn ư a phận đối a với a cha mẹ… Cách ngôn: Cha mẹ nuôi a con bằng a giời bằng bể, con nuôi a cha mẹ con kể từng ngày.

(Cơm con, in trong Tuyển tập Kim Lân, NXB Văn học, Hà Nội, 2018, Tr.137-142)

Chú thích: Truyện ngắn Cơm con được in lần đầu trên Tiểu thuyết thứ Bảy, số ra ngày 28/8/1943.

Đọc hiểu Cơm con của Kim Lân (Trắc nghiệm)

Câu 1: Văn bản trên được viết theo thể loại nào?

A. Tiểu thuyết

B. Truyện ngắn

C. Truyện cười

D. Truyện ngụ ngôn

Câu 2: Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản?

A. Tự sự

B. Miêu tả

C. Biểu cảm

D. Nghị luận

Câu 3: Khi nào thì anh cả Anh lại cà khịa với cụ Nhiêu?

A. Buổi tối dạy con học

B. Buổi sáng sớm ngủ dậy

C. Khi anh ta say rượu

D. Khi anh ta đi làm về

Câu 4: Tại sao cụ Nhiêu lại lựa chọn im lặng?

A. Vì cụ quá giận

B. Vì cụ đã quen rồi

C. Vì cụ tủi thân

D. Vì cụ sợ hãi

Trả lời câu hỏi

Câu 1: B. Truyện ngắn => Có nút thắt và được giải quyết trong một câu truyện

Câu 2: A. Tự sự => Có cốt truyện, có nhân vật

Câu 3: C. Khi anh ta say rượu => Chiều nào cũng vậy, rượu vào, cả Anh lại cà khịa với cụ Nhiêu móm, ông thân sinh ra hắn.

Câu 4: B. Vì cụ đã quen rồi => Biết rằng cãi vã với chúng nó chỉ tổ dại mặt, cụ Nhiêu đành lảng ra chỗ khác.

Đọc hiểu Cơm con của Kim Lân (Tự luận)

Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong truyện.

Câu 2. Nhân vật chính trong truyện ngắn trên là ai?

Câu 3. Nêu những đặc điểm của ngôn ngữ nói được mô phỏng, tái tạo trong đoạn trích:

Tức thì cả Anh quát bố:

– Khổ lắm! Nó đòi thì cho nó ăn hộ tôi một tí. Giữ làm gì… Rõ cái nợ!

Không nhịn được nữa, cụ Nhiêu sa sầm mặt lại, hỏi:

– Anh bảo ai là cái nợ hử?

– A! Ông vặn lý tôi phỏng? Ai là cái nợ!? Ai là cái nợ ông biết đấy!

Câu 4. Thái độ và cách đối xử với bố cho thấy Cả Anh là người như thế nào ?

Câu 5. Từ truyện ngắn trên, anh/ chị rút ra được bài học gì về cách ứng xử đối với cha mẹ của mình?

Trả lời câu hỏi

Câu 1:

- Văn bản trên được viết theo ngôi kể thứ ba

Câu 2:

- Nhân vật chính trong đoạn trích: cụ Nhiêu

Câu 3:

- Những đặc điểm của ngôn ngữ nói được mô phỏng, tái tạo trong đoạn trích:

+ Sử dụng các từ mang tính khẩu ngữ: hử, a, phỏng

+ Sử dụng các câu tỉnh lược: Khổ lắm, Giữ làm gì, Rõ cái nợ

Câu 4:

- Thái độ và cách đối xử với bố cho thấy Cả Anh là người hỗn láo, xấc xược, bất hiếu với bố còn là một người ích kỉ, xấu xa với anh em trong nhà của chính mình

Câu 5:

- Từ câu truyện trên, em tự rút ra được bài học rằng: Cha mẹ là người dưỡng dục, nuôi nấng chúng ta trở thành người, bởi vậy nên chúng ta phải có trách nghiệm báo hiếu và biết ơn cha mẹ của mình