Liên hệ mở rộng bài Đoàn thuyền đánh cá dành cho học sinh giỏi

Thơ ca là tiếng lòng khởi phát từ tâm hồn. Thơ là nơi giãy bày tâm tư của biết bao nghệ sĩ. Viết về quê hương đất nước, nhiều người đã không kìm nén sự xúc động để dồn hết những câu ca hay góp lên trang giấy. Sau đây, mời các bạn cùng tìm hiểu bài viết Liên hệ mở rộng bài Đoàn thuyền đánh cá dành cho học sinh giỏi.

Những tác phẩm liên hệ mở rộng bài Đoàn thuyền đánh cá dành cho học sinh giỏi

Viết về chủ đề thiên nhiên, ca ngợi nét đẹp lao động của người dân miền biển, bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cận đã để lại cho người đọc nhiều sự liên tưởng đến những bài thơ, bài văn về cùng đề tài này. Có nhà thơ cùng chung ý tưởng, có nhà thơ lại gợi mở một cách nhìn khác, có người lại đi sâu vào miêu tả chi tiết bằng giọng văn… song tất cả, điều mà những tác giả ấy hướng đến là vẻ đẹp của biển cả, là tính cách con người mạnh mẽ, rắn rỏi, khao khát chinh phục thế giới tự nhiên.

1. Bài thơ “Quê hương” của nhà thơ Tế Hanh

“Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang”.

Cùng một điểm nhìn, giữa “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận và “Quê hương” của Tế Hanh có sự giao thoa. Hai nhà thơ đều vẽ bức tranh cuộc sống tại làng chài với những ngư dân rắn rỏi, mạnh mẽ.

2. Bài thơ “Biển” của nhà thơ Xuân Diệu

“Bờ đẹp đẽ cát vàng

Thoai thoải hàng thông đứng

Như lặng lẽ mơ màng

Suốt ngàn năm bên sóng…”

Nếu Huy Cận cảm nhận vẻ đẹp của biển qua hình ảnh tráng lệ của đoàn thuyền qua đó cảm nhận được sức sống của người dân miền biển thì Xuân Diệu lại có cách nhìn mới lạ hơn. Không hổ danh là Ông hoàng thơ tình, ông đã nhìn vẻ đẹp của biển cả bằng đôi mắt của người tình nhẹ nhàng, đằm thắm. Văn chương, muốn tồn tại lâu bền với thời gian, có chăng, cần sự cách điệu, cần có những người như Xuân Diệu khi luôn tìm cho mình một lối đi khác?

3. Bài thơ “Cành lan phong bể” của nhà thơ Chế Lan Viên

“Nơi những đàn mây trắng xóa cá bay đi

Cá vào hội xòe hoa mang áo đẹp

Cá nục, cá chuông, cá chim, không phải chim đâu, cá hồng hồng sắc vẩy

Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về”

Viết về biển cả mênh mông, rộng lớn, nhà thơ Chế Lan Viên tô điểm bức họa sinh động dưới đại dương với sự đa dạng của các loài cá. Từng đoàn cá lả lướt, mang đến sức sống căng tràn.

4. Tác phẩm “Ông già và biển cả” của nhà văn Hemingway

Trên hành trình chinh phục thế giới tự nhiên, nhân vật ông lão trong câu chuyện suốt 84 ngày trôi qua dù không câu được con cá nào nhưng ông vẫn không bỏ cuộc. Và rồi, trải qua những ngày tháng khó khăn, chiến đấu với cá kiếm, với cá mập của đại dương đầy hung hãn, ông lão đã trở về với bộ xương cá khổng lồ. Tác phẩm miêu tả rõ nét về khát vọng của loài người với ước muốn khám phá thế giới, chinh phục tự nhiên. Cũng giống như trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cận, cư dân ra biển cả để lao động, tìm kiếm nguồn sống, đối mặt với những thử thách của thiên nhiên, song bằng tinh thần ý chí, mạnh mẽ của mình, người dân ở đấy đã vượt qua. Bằng chứng là họ đã sống với cái nghề này từ lâu đời.

Bài viết Liên hệ mở rộng bài Đoàn thuyền đánh cá dành cho học sinh giỏi

Puskin – nhà thơ vĩ đại Nga từng nhận xét “Cuộc sống là cánh đồng màu mỡ để cho thơ bén rễ sinh sôi”. Quả vây, chính từ hiện thực cuộc sống, dù là những thứ lớn lao hay nhỏ bé, ít nhiều đều là chất xúc tác thôi thúc nhà thơ tuôn những lời ca tiếng ngọc. Đến với bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận, bức tranh quê hương tại một làng chài nhỏ ở Việt Nam được hé mở đã khiến người khựng nghĩ nghĩ về những bài thơ cùng đề tài này.

“Đoàn thuyền đánh cá” sáng tác vào năm 1958 – thời điểm Huy Cận đi thực tế tại vùng mỏ Quảng Ninh. Chứng kiến vẻ đẹp của biển trời, cuộc sống sinh hoạt của cư dân nơi đây đã thôi thúc ông viết nên bài thơ này. Chính bởi vậy, đọc “Đoàn thuyền đánh cá”, bạn đọc thấy ngay cái vẻ tráng lệ của thiên nhiên, cái không khí nhộn nhịp, hăng say lao động của những người con miền biển. Và ẩn sau lớp ca từ nổi cộm đó là tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước của nhà thơ.

Viết về đề tài ca ngợi thiên nhiên, quê hương đất nước, nhiều nhà thơ không chỉ riêng Huy Cận mới bộc lộ cảm xúc tự hào. Nhất là với cuộc sống miền biển, ta từng đọc câu thơ trong bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh:

“Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang”.

Thuyền được so sánh với “con tuấn mã” gợi sự mạnh mẽ, khỏe khoắn, tràn trề năng lượng. Động từ “phăng” mang đến khí thế hừng hực, dũng mãnh. Trên con thuyền ra biển cá ấy, những đứa con của biển tựa như chiến binh không sợ trời, sợ đất hiên ngang chinh phục biển cả. Sở dĩ Tế Hanh có thể viết được những điều này bởi ngay từ đầu bài thơ, ông viết “Làng tôi vốn làm nghề chài lưới”. Được sinh ra, lớn lên tại miền biển, có lẽ là một đặc ân lớn của tạo hóa dành tặng, trưởng thành từ sự rắn rỏi của con người nơi đây, ông đã viết những câu ca đầy sự tự hào, yêu mến quê hương. Để rồi sau này, khi bài thơ ra đời đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng độc giả về một cảnh sắc làng có sự hòa quyện giữa con người với thiên nhiên.

Nếu biển cả mang âm hưởng khỏe khoắn, tráng lệ nhưng cũng có khi bình dị, nhẹ nhàng như trong thơ của Huy Cận, Tế Hanh thì với nhà thơ Xuân Diệu – ông hoàng thơ tình của Việt Nam, biển cả lại đóng vai trò là lời thủ thỉ tâm sự về tình yêu:

“Bờ đẹp đẽ cát vàng

Thoai thoải hàng thông đứng

Như lặng lẽ mơ màng

Suốt ngàn năm bên sóng…”

Biển cũng nhẹ nhàng, bình dị như trong thơ Tế Hanh nhưng bờ biển ở đây lại ẩn dụ cho người con gái mình yêu. Bờ nhân từ, ôm lấy những con sóng nhấp nhô dạt vào. Bờ đẹp đẽ cát vàng mang cái gì đấy nhẹ nhàng, thục nữ. Nó hệt như người phụ nữ thủy chung, một lòng một dạ son sắt với tình yêu của mình. Thơ Xuân Diệu – dưới nhãn quan của mình, mọi thứ đối với ông, đều được nhìn dưới góc độ tình yêu đôi lứa. Có thể, nó không khỏe khoắn, cường tráng như con người sinh hoạt miền biển nhưng chính cách nhìn mới lạ của Xuân Diệu mà đã tạo ra làn gió mới, thổi hồn thi ca, khuấy động cả một vùng trời bình yên.

Lại quay trở lại với biển cả đúng nghĩ đen, nhà thơ Chế Lan Viên trong bài “Cành lan phong bể” có viết:

“Nơi những đàn mây trắng xóa cá bay đi

Cá vào hội xòe hoa mang áo đẹp

Cá nục, cá chuông, cá chim, không phải chim đâu, cá hồng hồng sắc vẩy

Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về”

Bốn câu thơ ngắn của Chế Lan Viên đã khiến bạn đọc ngạc nhiên bởi thế giới sắc màu của loài cá. Nhà thơ liệt kê các con cá dưới đại dương khiến bức tranh biển cả trở nên sinh động, rực rỡ. Dưới ánh nhìn của nhà thơ, ông cảm nhận được nhịp sống sinh sôi, nảy nở, căng tràn nhựa sống của muôn loài. Chúng như đang tất tưởi cho mùa hội đại dương. Loài nào cũng đẹp, cũng đáng để yêu thương.

Hoặc như, trong các tác phẩm viết, “Ông già và biển cả” của nhà văn Hemingway kể về hành trình chinh phục biển cả mênh mông của ông lão. 84 ngày trôi qua, dù không bắt được con cá nào nhưng ông không bỏ cuộc, ông lão tiếp tục hành trình ra khơi, chinh chiến với con kiếm, con cá mập để rồi trở về với bộ xương con cá khổng lồ. Câu chuyện đã mở ra bài học ý nghĩa lớn về khát vọng chinh phục thế giới tự nhiên của con người. Dẫu trong thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cận cũng có đề cập song để nói về sự mạnh mẽ, câu từ được lột tả chân thực thì “Ông già và biển cả” có phần nổi trội hơn.

Văn chương không phân biệt người trong nước hay người ngoại quốc, đã là người sáng tác những vần thơ, tác phẩn viết cho đời đều là những người đáng để quý, để trân trọng. Dù các nhà thơ Huy Cận, Tế Hanh, Chế Lan Viên, Xuân Diệu hay Hemingway khi viết về thiên nhiên, về con người biển cả luôn bày tỏ thái độ ngưỡng mộ, tự hào. Dẫu thể hiện bằng cách này hay cách khác, dưới góc nhìn khác nhau, chung quy lại đều khiến bạn đọc mở tròn con mắt mà ngạc nhiên. Chính cái tư tưởng đi tìm cái đẹp trong ánh sáng mà chúng ta mới có những tác phẩm để đời đến ngày hôm nay. Những người cầm bút làm cho chúng ta hiểu hơn về thế giới, cảm nhận được vẻ đẹp của vũ trụ bao gồm con người lẫn đất trời. Mỗi một áng thơ, áng văn chương là một phát minh mới.

Cuộc sống, nên là thế, chỉ khi nhìn mọi thứ dưới nhiều góc độ, mới có cái để bàn. Nếu không có những tác giả xoay ánh mắt nhìn thế giới vận hành thì thơ cũng chỉ là sự xáo trộn. Bài nào cũng như bài nào, không có điểm nổi trội, sự ghi dấu. Thơ như vậy, tất sẽ bay màu theo thời gian. Những tác phẩm gây được tiếng vang, để lại trong lòng độc giả dù năm tháng qua đi, ít nhiều, đó đều là những tác phẩm ẩn chứa góc nhìn mới, sự kiện mới. Và văn chương đã làm cho con người ta thêm phong phúc, tạo điều kiện cho con người ta hiểu hơn về cuộc đời rộng lớn này.

“Văn học là nhân học”, chính bởi lí tưởng cao đẹp hướng đến chân – thiện – mĩ, các tác giả đã cho chúng ta cách nhìn mới về thiên nhiên, về con người biển cả. Từ bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Huy Cận, độc giả thêm phần nào hiểu hơn về thế giới đại dương.

------------------------------------

Trên đây là bài viết Liên hệ mở rộng bài Đoàn thuyền đánh cá dành cho học sinh giỏi do Topbee biên soạn. Hi vọng bài viết sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập. Chúc các bạn học tốt môn Văn!