Cảm nhận của về vẻ đẹp của con sông Đà Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La....trâu da cháy bùng bùng

Đề bài: Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của con sông Đà trong đoạn trích sau. Từ đó, nhận xét phong cách tài hoa, uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân.

“Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang lừ lừ những cánh quạ đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số ấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới.[...]

...Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng.” 

(Trích Người lái đò sông Đà – Nguyễn Tuân, SGK Ngữ văn 12, tập 1,  NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2016, tr 186-187)

Hướng dẫn làm văn

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm "Nguyễn Tuân là cây bút tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam nhờ lối kể chuyện uyên bác”. Tác phẩm “Người lái đò sông Đà” được trích từ "Tùy bút sông Đà" là kết quả chuyển đi thực tế ở Tây Bắc.

- Đặt vấn đề: “Đoạn trích khắc họa vẻ đẹp con sông Đà vừa dữ dội, hung bạo, dữ dội, kì thú. Qua đó, người đọc thấy phong cách tài hoa, uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân”.  (trích lược đoạn trích)

2. Thân bài

- Phân tích hình tượng con sông Đà thông qua hình ảnh mang tính tượng thanh, tượng hình:

+Âm thanh:  "Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái", "ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào”, 

=> Thể hiện sự thống thiết, gào thét của song Đà nằm giữa non nước hùng vĩ, cuồn cuộn của Tây Bắc

+ Hình dáng: "Có những cái hút nước giống như cái bê tông thả xuống sông", "Trên mặt cái hút xoáy tít đáy", lòng sông hẹp “như một cái yết hầu”... 

=> Khắc họa vẻ đẹp dữ dội của sông Đà thể hiện qua những âm thanh dữ tợn, man dại

+ Sức mạnh: "Không thuyền nào dám men gần" , "đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống", "hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm"...

=> Thể hiện sự nguy hiểm, đáng sợ của con sông Đà

=>Âm thanh thác nước sông Đà rùng rợn, dữ dội, được miêu tả từ xa đến gần: “Nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo” hay “Rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn….”

 => Làm nổi bật sự hung hăng, dữ dội của thác nước sông Đà.

- Bàn về phong cách tài hoa, uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân

+ Là người luôn tìm kiếm cách thức thể hiện, đối tượng mới mẻ để tạo cảm giác mạnh=> Lựa chọn hình ảnh dữ dội con sông Đà

+ Sử dụng biện pháp nghệ thuật độc đáo (điệp ngữ, nhân hóa, so sánh, miêu tả)=> Lột tả vẻ đẹp dữ dội, hùng vĩ của con sông Đà

+ Tiếp cận sự vật ở phương diện văn hóa thẩm mĩ (coi Sông Đà là một sinh thể như vậy)

=> Là nhà văn có ý thức tự khẳng định cái tôi độc đáo của mình => Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước, tâm huyết với nghề.

3. Kết bài

Khái quát lại vấn đề: “Đoạn trích thể hiện vẻ đẹp hung bạo, dữ dội, kì thú của thiên nhiên Tây Bắc dưới cái nhìn của một người tài hoa nghệ sĩ. Qua đó, người đọc thấy được tài năng, bút pháp văn học của Nguyễn Tuân”.