Đọc hiểu Biển đẹp (Buổi sáng nắng sớm. Những cánh buồm nâu trên biển)

Cảnh biển vào buổi sáng sớm vô cùng đẹp mắt đã được nhiều tác giả miêu tả trong các tác phẩm văn học của mình. Một trong số đó có bài Biển đẹp của Vũ Tú Nam. Hãy cùng Topbee tìm hiểu chi tiết cảnh biển qua bài Đọc hiểu Biển đẹp (Buổi sáng nắng sớm. Những cánh buồm nâu trên biển) dưới đây

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

BIỂN ĐẸP

Buổi sáng nắng sớm. Những cánh buồm nâu trên biển được nắng chiếu vào hồng rực lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh. Lại đến một buổi chiều gió mùa đông bắc vừa dừng. Biển lặng đỏ đục, đầy như mâm bánh đúc, loáng thoáng những con thuyền như những hạt lạc ai ai đem rắc lên trên. Rồi ngày mưa rào. Mưa giăng giăng bốn phía. Có quãng nắng xuyên xuống biển óng ánh đủ màu: xanh lá mạ, tím phớt, hồng, xanh biếc,…. Có quãng biển thâm xì, nặng trịch. Những cánh buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm, thẫm lại, khỏe nhẹ, bồi hồi, như ngực áo bác nông dân cày xong ruộng về bị ướt. Có buổi sớm nắng mờ, biển bốc hơi nước, không nom thấy núi xa, chỉ một màu trắng đục. Không có thuyền, không có sóng, không có mây, không có sắc biếc của da trời. Một buổi chiều lạnh, nắng tắt sớm. Những núi xa màu lam nhạt pha màu trắng sữa. Không có gió, mà sóng vẫn đổ đều đều, rì rầm. Nước biển dâng đầy, quánh đặc một màu bạc trắng, lăn tăn như bột phấn trên da quả nhót. Chiều nắng tàn, mát dịu. Biển xanh veo màu mảnh chai. Núi xa tím pha hồng. Những con sóng nhè nhẹ liếm lên bãi cát, bọt sóng màu bưởi đào. Mặt trời xế trưa bị mây che lỗ đỗ. Những tia nắng dát vàng một vùng biển tròn, làm nổi bật những cánh buồm duyên dáng như ánh sáng chiếc đèn sân khấu khổng lồ đang chiếu cho các nàng tiên biển múa vui. Thế đấy, biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu giận dữ,…. Như một con người biết buồn vui, biển lúc tẻ nhạt, lạnh lùng, lúc sôi nổi, hả hê, lúc đăm chiêu, gắt gỏng. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng có một điều ít ai chú ý là: vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây trời và ánh sáng tạo nên.

(Vũ Tú Nam) 

Đọc hiểu Biển đẹp

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là? 

A. Tự sự

B. Biểu cảm

C. Nghị luận

D. Miêu tả 

Câu 2. Khi nào thì : "Biển lặng đỏ đục, đầy như mâm bánh đúc, loáng thoáng những con thuyền như những hạt lạc ai đem rắc lên trên."

A. Buổi sớm nắng sáng.

B. Buổi chiều gió mùa đông bắc vừa dừng. 

C. Buổi sớm nắng mờ

D. Một buổi chiều nắng tàn, mát dịu. 

Câu 3. Trong câu: “Những cánh buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm thẫm lại, khoẻ nhẹ, bồi hồi, như ngực bác nông dân cày xong ruộng về bị ướt.” Hình ảnh “ Những cánh buồm” được so sánh với hình ảnh “ngực bác nông dân” dựa vào đặc điểm nào để so sánh? 

A. Ướt đẫm, bồi hồi, rạo rực.

B. Bồi hồi, khoẻ nhẹ, nôn nao.

C. Khoẻ nhẹ, ướt đẫm, xao xuyến.

D. Ướt đẫm, khoẻ nhẹ, bồi hồi.

Câu 4. Câu: “Biển lặng đỏ đục, đầy như mâm bánh đúc, loáng thoáng những con thuyền như ....” Từ đồng âm với tiếng “đục ” trong từ “ đỏ đục” là:

A. Đục ngầu.

B. Đục đẽo.

C. Vẩn đục.

D. Trong đục.

Câu 5. Trong câu: “Những cánh buồm nâu trên biển được nắng chiếu vào hồng rực lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh.” Sử dụng biện pháp tu từ gì? 

A. So sánh

B. Nhân hoá

C. Điệp ngữ

D. Ẩn dụ 

Câu 6. Tìm các cặp từ trái nghĩa có trong câu sau : Trời trong xanh, biển nhẹ nhàng, trời âm u, biển nặng nề.

A. Trong xanh – nhẹ nhàng, âm u – nặng nề. 

B. Trong xanh – âm u , nhẹ nhàng  – nặng nề. 

C. Trong xanh – nặng nề , âm u – nặng nề. 

D. Trong xanh –  nặng nề, âm u – nhẹ nhàng 

Câu 7. Vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc của biển phần rất lớn là  do điều gì? 

A. Do mây trời và ánh sáng tạo nên.

B. Do ánh sáng mặt trời chiếu vào.

C. Do thay đổi góc quan sát.

 D. Do mây trời thay đổi

Câu 8. Văn bản miêu tả cảnh biển theo trình tự nào? 

A. Không gian, diễn biến tâm trạng. 

B. Thời gian, diễn biến tâm trạng.

C. Diễn biến tâm trạng, từ chung đến riêng.

D. Thời gian, không gian. 

Câu 9. Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ so sánh trong câu sau: 

Những cánh buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm, thẫm lại, khỏe nhẹ, bồi hồi, như ngực áo bác nông dân cày xong ruộng về bị ướt.

Câu 10. Viết đoạn văn ( khoảng 7 -  9 câu ) cảm nhận về vẻ đẹp của biển vào buổi chiều lạnh, nắng tắt sớm? 

Trả lời Đọc hiểu Biển đẹp

Câu 1. D

Phương thức biểu đạt chính của văn bản là Miêu tả 

Câu 2. B

"Biển lặng đỏ đục, đầy như mâm bánh đúc, loáng thoáng những con thuyền như những hạt lạc ai đem rắc lên trên" khi buổi chiều gió mùa đông bắc vừa dừng.

Câu 3. D

Trong câu: “Những cánh buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm thẫm lại, khoẻ nhẹ, bồi hồi, như ngực bác nông dân cày xong ruộng về bị ướt.” Hình ảnh “ Những cánh buồm” được so sánh với hình ảnh “ngực bác nông dân” dựa vào đặc điểm: Ướt đẫm, khoẻ nhẹ, bồi hồi.

Câu 4. A

Câu: “Biển lặng đỏ đục, đầy như mâm bánh đúc, loáng thoáng những con thuyền như ....” Từ đồng âm với tiếng “đục ” trong từ “ đỏ đục” là: Đục ngầu 

Câu 5. A

Trong câu: “Những cánh buồm nâu trên biển được nắng chiếu vào hồng rực lên như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh.” Sử dụng biện pháp tu từ So sánh: cánh buồm nâu với đàn bướm múa lượn.

Câu 6. B

Các cặp từ trái nghĩa có trong câu: "Trời trong xanh, biển nhẹ nhàng, trời âm u, biển nặng nề" là: Trong xanh – âm u , nhẹ nhàng  – nặng nề.

Câu 7. A

Vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc của biển phần rất lớn là do  mây trời và ánh sáng tạo nên.

Câu 8. D

Văn bản miêu tả cảnh biển theo trình tự Thời gian, không gian

Câu 9.

Trong câu: “Những cánh buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm, thẫm lại, khỏe nhẹ, bồi hồi, như ngực áo bác nông dân cày xong ruộng về bị ướt”. Nhà văn Vũ Tú Nam đã sử dụng thành công biện pháp so sánh rất sinh động trong việc miêu tả hình ảnh cánh buồm.

Tác dụng của biện pháp so sánh:

- Giúp chúng ta có những cảm nhận rất chân thực về cánh buồm: Cánh buồm ấy cũng nhọc nhằn,vất vả mưu sinh và  giống như người lao động mang theo cái đẹp kết tinh của cuộc đời. Gửi gắm trong hình ảnh độc đáo ấy, Vũ Tú Nam đã thầm kín bày tỏ sự trân trọng, niềm mến yêu với cánh buồm rong ruổi nơi biển khơi xinh đẹp và tình yêu lao động của con người. 

- Đồng thời biện pháp so sánh còn làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời văn.

Câu 10.

Với sự quan sát tỉ mỉ, ngôn ngữ bình dị cùng tấm lòng đầy yêu thương, nhà văn Vũ Tú Nam đã mang đến cho bạn đọc một bức tranh “ Biển đẹp” thơ mộng, đầy sắc màu do thiên nhiên ban tặng, tạo dựng.  Biển được miêu tả ở nhiều góc độ, sắc thái và khoảnh khắc khác nhau đặc biệt là khi chiều lạnh, nắng tắt sớm “Những núi xa màu lam nhạt pha màu trắng sữa. Không có gió, mà sóng vẫn đổ đều đều, rì rầm. Nước biển dâng đầy, quánh đặc một màu bạc trắng, lăn tăn như bột phấn trên da quả nhót”  Phép so sánh, liên tưởng độc đáo khiến biển trở nên gần gũi ấm áp, dịu dàng. Biển đẹp ở mọi thời điểm, cái rì rào bất tận của biển đã ôm ấp ru vỗ tuổi thơ của rất nhiều bạn trẻ. Biển là món quà vô giá mà mẹ thiên nhiên ban tặng nên ta hãy trân trọng nâng niu món quà vô giá của thiên nhiên.