Đọc hiểu Đá trổ bông (3 đề)

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Đá trổ bông trắc nghiệm và tự luận chính xác nhất, bám sát cấu trúc chấm điểm của các Đề thi Ngữ văn phần Đọc hiểu.

Nội dung bài Đá trổ bông 

Nắng hệt một chảo mật nấu sôi, và những con người bé nhỏ ngụp lặn trong ấy chín nhừ, mặt mày đỏ lựng. Thỉnh thoảng Khờ dừng lại để chờ tôi lúc này hồng hộc thở, bước từng bậc đá bằng đôi chân không biết của ai. Dù nó đã lên xuống núi mười bảy lần trong ngày, gánh nước uống cho chục ngoài hộ dân sống trên ấy. Hỏi Khờ sắp tới nơi chưa, nó kêu xíu nữa. Chữ “xíu” không làm tôi mừng, vì biết mình còn trèo nhiều dốc đá mới chạm chân đỉnh núi trọc bon không cây cối.“Đám đá này mơi mốt trổ bông”, Khờ nói.

Năm Khờ chín tuổi, mẹ dắt nó lên ngọn núi Trời này, bảo ngồi đó đợi đá trổ bông mẹ lên đón. Rồi bà mẹ trẻ xuống núi, biệt dạng. Chị chủ quán nước ngay bên sườn núi vẫn còn nhớ gương mặt cô gái đó, “trẻ măng, đem con đi bỏ mà mặt tỉnh bơ, trửng giỡn với mấy thằng kiếm củi”. Chắc là sớm làm mẹ đơn thân, không mang vác nổi thằng nhỏ khờ căm đặt đâu ngồi đó. Chắc là ngủ quên trên cỏ rồi đẻ Khờ, như những bà mẹ Việt cổ xưa vẫn cấn bầu nhờ uống nước trong gáo dừa, ướm chân vào dấu chân lạ.

Thằng nhỏ từng có cái tên tử tế, nhưng người xóm núi quên mất rồi. Nói cho cùng, làm gì có tên nào hợp với nó, bằng tên Khờ. Trong thân xác thằng con trai sắp ba mươi, là một trí khôn của trẻ con năm bảy tuổi. Thời gian không làm mai một cái niềm tin rồi đá trổ bông, mẹ đón về.

Sống nhờ chén cơm của cư dân triền núi, nhưng Khờ chưa bao giờ làm họ tiếc vì đã nuôi dưỡng mình. Nhờ chi thằng nhỏ cũng làm, và nặng nhọc cỡ nào cũng không than vãn. Mưa nó đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió. Hạn qua nó kiếm củi phơi khô chất đầy miễu hoang, cả xóm xài mút mùa không hết. Mùa khô nào họ cũng uống nước mưa một tay Khờ gánh, từ ngôi chùa gần chân núi Xanh.

Suốt ba chục năm, duy nhất một lần Khờ rời núi chừng tuần lễ. Nó bị sét đánh. Cái đầu trọc của núi mà nó đang chăn giữ, không hiểu sao hay bị sét xuống thăm, đến cây cối không mọc nổi. Bữa đó giông khô, Khờ lom khom gom mớ thuốc nam chùa gửi phơi, thì bị sét quật lăn ra, tóc cháy xém. Câu đầu tiên nó nói khi tỉnh dậy, “đá trổ bông chưa?”

Tới ông trời còn không bứng thằng Khờ ra khỏi mớ đá đó, người núi Xanh nói. Đúng lúc Khờ lại thêm một lượt gánh nữa ngang qua chỗ quán nước tôi ngồi cùng mấy bà trong xóm, nhe răng cười. Ở Khờ không có vẻ gì bơ vơ, dù đang một mình bơi giữa đá và nắng. Ngay khi nó bị che khuất bởi một cua gắt trên đường mòn, cũng để lại cảm giác ấm áp, chắc nịch. Khó giải thích, nhất là nhân vật ấy mang trong mình một câu chuyện mủi lòng.

Hỏi mẹ Khờ có từng quay lại không, người núi Xanh nói biết đâu, giờ nhiều du khách lên đây, mặt mũi ai cũng dáo dác như ai, nhớ sao nổi người phụ nữ mấy chục năm về trước. Thằng nhỏ hay bị du khách ghẹo, họ xưng mẹ nè con, mau về với mẹ. “Mẹ tui nói chừng đá trổ bông mới lên đón, giờ có trổ xíu nào đâu”, Khờ nói. Chỉ một lời dối ầu ơ, nhưng với bộ não ngờ nghệch của Khờ, đã thành một thứ dây trói bền dai, buộc nó mãi trên đỉnh núi. Mẹ Khờ có ở đây, chắc gì lay chuyển được nó, đá chưa nở bông nào.

Dân núi Xanh có lần hối tiếc, khi xúm nhau thuyết phục Khờ, rằng đám đá đó đâu thể trổ bông được, sét đánh quá chừng mà, nhìn thì biết, tới cỏ còn không mọc nổi. Khờ nói luôn, vậy mấy cục đá hong bị trời đánh thể nào cũng có bông. Từ bữa đó nó leo trèo khắp núi. Lo bông đá đang trổ ở hang hốc nào đó, nơi nó chưa mò tới. Còn cả xóm thì phấp phỏng sợ nó trượt chân.

Mình mà nói núi này đá đực khó ra bông, Khờ sẽ hỏi, vậy núi nào mới có? Tôi hình dung vậy, khi ngó thằng nhỏ vừa gánh xong đôi nước cuối cùng trong ngày, đổ vào cái khạp da bò đặt ngay đỉnh trọc. Nước ấy dành cho du khách uống đỡ khát. Dù họ chỉ dùng rửa mặt, rửa chân, hắt vào người nhau cho vui.

Nắng vẫn xéo xắt, chưa chịu nguội. Tôi quay lại đúng cái chân núi mà vài tiếng đồng hồ trước mình đứng ngán ngẩm vì nắng và hồ Xanh cạn đáy. Nghĩ chắc cũng không cần trèo lên chi, quá biết trên đó có những thứ gì, lại miễu cậu miễu cô, lại những quán xá đu theo vách đá, lại bày bán mấy thứ thần dược từ cỏ cây meo mốc chớ đâu.

Nhưng Khờ xuất hiện, với đôi thùng nước treo đầu gánh, rủ khơi khơi, lên núi chơi, bông đá nay mai sẽ trổ.

                                             ( Nguồn: sachhayonline)

Đọc hiểu Đá trổ bông (Trắc nghiệm) - Đề 1

Câu 1: Truyện sử dụng ngôi kể nào?

A. Ngôi thứ nhất

B. Ngôi thứ hai

C. Ngôi thứ ba

D. Đan xen các ngôi kể

Câu 2: Xác định nhân vật chính của truyện:

A. Người dân Núi Xanh

B. Tôi

C. Khờ

D. Khờ và tôi

Câu 3: Điểm nhìn nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong truyện là gì?

A. Điểm nhìn không gian (nhìn từ xa đến gần).

B. Điểm nhìn thời gian (từ hiện tại trở về quá khứ rồi trở lại hiện tại).

C. Điểm nhìn văn hóa (nhìn theo mô hình hoặc quan niệm văn hóa chung nào đó).

D. Điểm nhìn tư tưởng (nhìn theo lập trường, quan điểm có tính giai cấp, xã hội rõ rệt).

Câu 4: Nhân vật Khờ được khắc họa qua những yếu tố nào?

A. Nội tâm sâu sắc

B. Điểm nhìn bên trong

C. Hình dáng, lời nói và hành động

D. Gián tiếp qua lời kể của một người dân trong làng

Câu 5: Phong cách Nguyễn Ngọc Tư:

A. Giọng văn đậm chất Nam Bộ

B. Giọng kể mềm mại, sâu cay về những cuộc đời éo le, số phận chìm nổi.

C. Xây dựng nhân vật mang vẻ đẹp đời thường của người dân Nam Bộ.

D. Cả ba đáp án trên

Câu 6: Vì sao người dân núi Xanh không gọi Khờ bằng cái tên hẳn hoi mà gọi là Khờ?

A. Vì Khờ không có tên cha mẹ đặt cho.

B. Vì niềm tin ngây ngô, khờ khạo về trí khôn của đứa trẻ 5 tuổi dù đã 30.

C. Vì cái tên thân thuộc, gàn với cách gọi của người Nam Bộ.

D. Tất cả đáp án trên

Câu 7: Niềm tin ngây ngốc của Khờ được thể hiện:

A. Niềm tin đá trổ bông, mẹ sẽ tới đón; đá chưa trổ bông không tin mẹ về.

B. 30 năm, Khờ chỉ rời núi 1 lần. Bị sét đánh, câu đâu tiên khờ nói: Đá trổ bông chưa?

C. Trèo khắp núi để tìm bông đá.

D. Tất cả các đáp án trên.

Đáp án

Câu 1: A => Truyện sử dụng ngôi kể thứ nhất.

Câu 2: C =>  Nhân vật chính của truyện là Khờ.

Câu 3: B => Điểm nhìn nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong truyện là điểm nhìn thời gian (từ hiện tại trở về quá khứ rồi trở lại hiện tại).

Câu 4: C => Nhân vật Khờ được khắc họa qua những yếu tố: hình dáng, lời nói và hành động. 

Câu 5: D => Phong cách Nguyễn Ngọc Tư: Giọng văn đậm chất Nam Bộ; Giọng kể mềm mại, sâu cay về những cuộc đời éo le, số phận chìm nổi; Xây dựng nhân vật mang vẻ đẹp đời thường của người dân Nam Bộ.

Câu 6: D => Người dân núi Xanh không gọi Khờ bằng cái tên hẳn hoi mà gọi là Khờ là bởi vì Khờ không có tên cha mẹ đặt cho, niềm tin ngây ngô, khờ khạo về trí khôn của đứa trẻ 5 tuổi dù đã 30 và vì cái tên thân thuộc, gàn với cách gọi của người Nam Bộ.

Câu 7: D => Niềm tin ngây ngốc của Khờ được thể hiện: Niềm tin đá trổ bông, mẹ sẽ tới đón; đá chưa trổ bông không tin mẹ về; 30 năm, Khờ chỉ rời núi 1 lần. Bị sét đánh, câu đâu tiên khờ nói: Đá trổ bông chưa?; Trèo khắp núi để tìm bông đá.

Đọc hiểu Đá trổ bông (Tự luận) - Đề 2

Câu 1: Xác định ngôi kể trong truyện?

Câu 2: Nêu chủ đề chính của câu chuyện là gì?

Câu 3: Tìm những chi tiết trong câu chuyện để chứng minh rằng không ai có thể lay chuyển niềm tin Đá trổ bông của Khờ?

Câu 4: Nhận xét về Khờ?

Câu 5: Nhận xét giọng điệu, lời kể tác giả trong truyện.

Câu 6: Anh/chị suy nghĩ như thế nào về niềm tin trong cuộc sống?

Đáp án

Câu 1: 

- Ngôi kể trong truyện là ngôi thứ nhất.

Câu 2:

- Chủ đề chính của câu chuyện là nói về hoàn cảnh nghiệt ngã của nhân vật chính. Từ đó gợi cho người đọc những suy nghĩ về vấn đề niềm tin trong cuộc sống.

Câu 3: 

- Những chi tiết trong câu chuyện chứng minh rằng không ai có thể lay chuyển niềm tin Đá trổ bông của Khờ:

+ Mỗi ngày chờ đợi Đá trổ bông, chưa bao giờ Khờ dám rời núi.

+ Mọi người xúm lại giải thích cho khờ hiểu đá bị đánh, không thể trổ bông, Khờ lại hỏi, vậy ở đâu đá trổ bông.

+ Bị sét đánh xỉu, câu đầu tiên khờ hỏi khi tỉnh dậy là Đá đã trổ bông chưa.

Câu 4: 

- Khờ là một người khờ khạo, ngốc nghếch tuy đã ba mươi nhưng lại có dáng vẻ, hành động, lời nói của đứa trẻ lên 5, tính tình thì hiền lành, chăm chỉ, cố gắng, giúp đỡ mọi người và còn là người luôn tin tưởng vào tình mẫu tử, khao khát tình mẫu tử luôn chờ đợi mẹ quay trở lại.

Câu 5:

- Giọng điệu: điềm nhiên, trầm tĩnh, dân dã, mộc mạc.

- Lời kể tự nhiên: chân thật, gần gũi với lời nói của người dân Nam bộ,  dẫn dắt người đọc đến những lí giải này đến lí giải khác về niềm tin và biểu hiện niềm tin hư ảo mà chắc nịch của Khờ.

Câu 6: 

- Niềm tin giúp con người vượt qua được mọi trở ngại, thử thách khó khăn, vượt lên chính bản thân mình bởi có niềm tin thì ắt có mục tiêu để sống, để cố gắng từng ngày, để trở nên hoàn thiện, có chí hướng phấn đấu, tinh thần luôn lạc quan, vui vẻ, hạnh phúc. Nhờ có niềm tin mà các mối quan hệ xã hội được chắt lọc kĩ lưỡng hơn, con người ta học được cách đặt niềm tin vào ai vào đâu cho đúng, phù hợp, tuy nhiên đặt sai niềm tin thì con người sẽ trở nên mù quáng, trốn tránh, không tin vào sự thật ngay trước mắt mình, không chấp nhận bất cứ lý do nào về sự thất ấy, mãi chỉ chìm đắm trong mộng ảo không bao giờ trở thành thât. Như vậy, niềm tin trong cuộc sống giúp con người ta trở nên mạnh mẽ, cố gắng vững bước từng ngày nếu như ta tỉnh táo, biết đặt niềm tin ở đâu cho phù hợp song niềm tin cũng là gai nhọn khiến cho cuộc sống con người rơi vào bế tắc, hư vô, tiêu cực.

Đọc hiểu Đá trổ bông (Tự luận) - Đề 3

Câu 1. Những nhân vật nào được nhắc đến trong truyện? Nhân vật chính là ai?

Câu 2. Sự kiện nào được nhà văn nhắc tới năm Khờ lên chín tuổi?

Câu 3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ trong những câu văn sau: Sống nhờ chén cơm của cư dân triền núi, nhưng Khờ chưa bao giờ làm họ tiếc vì đã nuôi dưỡng mình. Nhờ chi thằng nhỏ cũng làm, và nặng nhọc cỡ nào cũng không than vãn. Mưa nó đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió. Hạn qua nó kiếm củi phơi khô chất đầy miễu hoang, cả xóm xài mút mùa không hết. Mùa khô nào họ cũng uống nước mưa một tay Khờ gánh, từ ngôi chùa gần chân núi Xanh.

Câu 4. Hình ảnh ''đá trổ bông'' trong nhan đề và trong toàn bộ tác phẩm có thể được hiểu như thế nào? 

Đáp án

Câu 1.

- Những nhân vật được nhắc đến trong truyện là: Khờ, bà Chín Sầu Đâu, chị chủ quán nước, thằng Đen, những vị khách, mẹ Khờ.

- Nhân vật chính là khờ.

Câu 2.

- Sự kiện năm Khờ chín tuổi, mẹ dắt nó lên ngọn núi Trời này, bảo ngồi đó đợi đá trổ bông mẹ lên đón. Rồi bà mẹ trẻ xuống núi, biệt dạng.

Câu 3.

- Biện pháp tu từ: liệt kê “…Đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió…" → Tác dụng của phép liệt kê làm cho diễn đạt hiệu quả hơn, ngắn gọn và dễ hiểu, cho thấy được sự chăm chỉ, tử tế, ngoan ngoãn của Khờ.

Câu 4.

- Hình ảnh ''đá trổ bông'' trong nhan đề và trong toàn bộ tác phẩm có thể được hiểu là một hình ảnh tượng trưng cho nội dung câu chuyện, về hoàn cảnh của Khờ đặt niềm tin khi nào đá trổ bông thì mẹ sẽ đón, nhưng đá vẫn ở đó đứng y nguyên sẽ không bao giờ trổ được bông cũng như niềm tin ấy sẽ không bao giờ trở thành sự thật.