Đọc hiểu Đong tấm lòng (2 đề)

Hướng dẫn trả lời 2 đề Đọc hiểu Đong tấm lòng tự luận chi tiết, chính xác giúp bạn ôn luyện đề thi Ngữ văn phần Đọc hiểu đạt kết quả cao
Nội dung bài Đong tấm lòng
Đọc văn bản sau:

ĐONG TẤM LÒNG

Bà mẹ kể ngày xưa dì Chín nghèo nhứt gánh mình. Áng chừng còn ba tháng nữa tới đám giỗ bên nhà ngoại, Chín đi mua chục vịt con về nuôi. Vịt của Chín lớn lên không nhờ hột lúa nào (thứ đó dành cho bốn miệng người trong nhà còn không đủ), dì nuôi chúng bằng cám trộn bèo, cuối chiều có thêm mớ ốc bươu vàng tách vỏ bằm nhỏ. Đúng giỗ dì bắt cặp vịt xách về, cúng ông ngoại cái món ông ưa nhứt hồi còn sống; vịt luộc chấm mắm gừng. Có năm vịt còi vì ăn không đủ sức, lườn bén lẹm tóp khố. Có năm gió độc làm cả bầy lăn ra chết hết, Chín đi câu cá lóc mang về cúng. Và những gì Chín đem qua làm giỗ, ai cũng nâng niu cảm động. Con cá lóc với cái măng tre ấy cũng có giá trị ngang bằng với con heo quay cậu Hai chở từ ngoài chợ vô.

[…] Bà mẹ nói hồi xưa đám giỗ vui, giàu nghèo đề huê không khoảng cách. Ai đem gì về cúng cũng không quan trọng bằng đủ mặt. Đám giỗ giữa năm nhưng ngày từ Tết đã hẹn nhau về.

[…]Bây giờ không cần nuôi vịt xách qua vì cậu nói không cần. Xóm mình đám giỗ, thôi nôi hay đầy tháng cũng bằng tiền tuốt. Đi bằng tiền gọn gàng và dễ dàng để nấu nướng những món đã tính trước.
Nhưng tiền thì đong đo được bằng mắt thường. Nó làm tổn thương Chín, người sớm mai oằn vai gánh rau đi chợ, gánh thêm ông chồng hen suyển với bầy con đông. Giỗ năm ngoái Chín líu ríu đưa cậu em năm chục ngàn, sau nghe mợ bĩu môi, thời buổi tiền mất giá chỉ nhiêu đó có mua được gì, không thấm tháp vô đâu. Ngoài chợ người ta đi đám cưới nhà hàng tệ lắm cũng phải ba trăm rồi.
Đám tiệc hiển nhiên là không nói tới, dân xóm Chiếc thăm bệnh, cúng chùa cũng bằng tiền, chẳng cần bày vẽ bỏ bao thơ. Lì xì Tết trẻ con so đo ngay lộc người này nhiều hơn người trước. Dúi cho Chín ít tiền, bà mẹ biết không có nghĩa là đứa em gái mình không tổn thương. Bồn chồn rờ nắn cái túi áo bà ba mỏng dính, Chín nói giỗ năm sau có khi em không về.
Chung quanh người ta nhìn nhau, đo tấm lòng nhau bằng những mệnh giá của tờ giấy lạnh, Chín tránh làm sao khỏi xây xước. Vài nhà trong xóm còn vay nợ để đi đám được rỡ ràng mày mặt, cũng giống có quãng vay mượn mua dàn karaoke hoành tráng hơn nhà bên. Như có những cơn sóng thực dụng vô hình cứ vỗ mãi vào bờ xóm Chiếc, làm long lở cái gọi là tình nghĩa.
Con sông chảy xiết qua xóm Chiếc mang theo gì trong lòng nó, chỉ nó biết.
(Trích Đong tấm lòng, Nguyễn Ngọc Tư, in trong tản văn Đong tấm lòng, NXB Trẻ, TP.HCM, 2015)

Đọc hiểu Đong tấm lòng - Đề 1

Câu 1: Văn bản trên thuộc tiểu loại nào của thể kí?

Câu 2: Theo văn bản, hồi xưa đám giỗ ngoại vui vì điều gì?

Câu 3: Anh/chị có nhận xét gì về cách đặt nhan đề của tác giả.

Câu 4: Chất trữ tình được thể hiện như thế nào trong văn bản?

Câu 5: Bài học ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra được qua văn bản trên là gì? Vì sao?

Đáp án
Câu 1:

- Văn bản trên thuộc thể loại: tản văn

Câu 2:

- Theo văn bản, hồi xưa đám giỗ ngoại vui vì Giàu nghèo đề huê không khoảng cách. Ai đem gì về cúng cũng không quan trọng bằng đủ mặt. Đám giỗ giữa năm nhưng ngày từ Tết đã hẹn nhau về. 

Câu 3:

- Cách đặt nhan đề của tác giả: 

+ Tạo cho người đọc sự thu hút, cuốn người đọc vào tác phẩm hơn

+ Sự kết hợp những từ lạ, độc đáo: bởi tấm lòng được đem ra đong đếm, và cân đo mà vốn dĩ điều đó là không thể đem tấm lòng đong đếm được

+ Hé mở chủ đề tác phẩm

+ Gợi mở, nhấn mạnh về những cảm xúc, suy nghĩ của con người hiện nay 

Câu 4:

- Chất trữ tình được thể hiện trong văn bản: bộc lộ ở cảm xúc nhân vật từ những tấm lòng trong gia đình, câu chuyện gia đình, hàng xóm .

- Sự trân trọng về giá trị tình thân, sự xót xa khi mà đang phai nhạt dần tất cả mọi người đang đem tình thân trong gia đình đong đếm từng chút một gây nên sự lạnh nhạt chỉ bằng những tờ giấy nhạt phai.

- Lên án thái độ sống thờ ơ vô cảm về lối sống chạy theo giá trị vật chất, những điều phù phiếm hào nhoáng bên ngoài kia mà gán vào người thân chính gia đình mình đong đếm tình thân

Câu 5:

- Bài học ý nghĩa nhất em rút ra qua văn bản trên là: Biết trân trọng tình cảm và thông cảm, không chạy theo cái hào nhoáng phù phiếm bên ngoài kia.

- Vì: tình cảm còn có thể mãi mãi, biết trân trọng để giữ những mối quan hệ và thông cảm cho những người không may mắn bằng mình, biết chia sẻ cho đi rồi để nhận lại những điều đáng giá hơn, không chạy theo những điều hào nhoáng bên ngoài xã hội kia bởi dễ dàng đánh mất giá trị bản thân.

Đọc hiểu Đong tấm lòng - Đề 2

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là gì?

Câu 2: Anh/chị hiểu sao về câu văn: “Con sông chảy xiết qua xóm Chiếc mang theo gì trong lòng nó, chỉ nó biết.”

Câu 3: Văn bản trên nói về vấn đề gì ?

Câu 4: Thông điệp mà anh/chị tâm đắc nhất qua văn bản là gì? Nêu rõ lí do chọn thông điệp đó.

Đáp án

Câu 1:

- Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là: tự sự

Câu 2:

- Câu văn: “Con sông chảy xiết qua xóm Chiếc mang theo gì trong lòng nó, chỉ nó biết.”: việc con sông chảy qua xóm Chiếc cho thấy alf một sự gắn liền rất lâu của con sông dường như nó chứng kiến tất thảy những hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân xóm. Con sông chảy như là hình ảnh ẩn dụ ám chỉ cảm xúc bên trong con người cứ theo mãi thời gian, chạy theo những cái bên ngoài mà quên mất đi giá trị bản thân, quên mất đi tình thân con người với nhau nó đánh mất đi điều gì chỉ trong lòng nó mới biết.

Câu 3:

- Văn bản trên nói về vấn đề: tình thân, tình cảm gia đình được đem đong đếm bằng những đồng bạc lẻ. Lên án lối sống của con người trước sau có sự khác nhau gây nên sự phân hóa tách biệt rõ rệt.

Câu 4;

- Thông điệp: Điều giá trị nhất trong cuộc sống là tình cảm thân thương của những người trong gia đình với nhau hãy trân trọng những điều đó khi có thể đừng mãi đuổi theo hào nhoáng bên ngoài.

- Vì: gia đình là nơi ta sinh ra và lớn lên nơi che chở, yêu thương chúng ta đó là điều vô giá và không thể thay thế được. Khi ta gặp khó khăn thì chính gia đình là điểm tựa nơi đón chúng ta và giúp đỡ chúng ta chia sẻ hỗ trợ. Đừng vì những hào nhoáng bên ngoài mà đánh mất những giá trị quý giá của cuộc sống.