Đọc hiểu Một cây bút một quyển sách có thể làm thay đổi thế giới

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Một cây bút một quyển sách có thể làm thay đổi thế giới: Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được trình bày trong văn bản dựa vào sơ đồ sau (làm vào vở). Lí lẽ, bằng chứng nào trong bài viết đã tạo cho bạn ấn tượng rõ rệt nhất? Vì sao? Luận điểm, lí lẽ, bằng chứng ấy đã làm sáng tỏ luận đề như thế nào?

Đọc văn bản sau:

Anh chị em thân mến, xin hãy ghi nhớ một điều. Ngày Ma-la-la' không phải là ngày của tôi. Hôm nay là ngày của tất cả mọi phụ nữ, mọi thanh thiếu niên nam nữ đã cất cao tiếng nói để bảo vệ quyền lợi của mình. Hàng trăm nhà hoạt động nhân quyền, hàng trăm nhân viên xã hội đã lên tiếng bảo vệ nhân quyền, và không chỉ có thể, họ còn đang đấu tranh để đạt được những mục tiêu khác về giáo dục, hoà bình và bình đẳng. Hàng nghìn người đã bị những kẻ khủng bố sát hại, hàng triệu người bị thương. Tôi chỉ là một trong số đó mà thôi.
Vì vậy, hôm nay tôi đúng đây... Tôi chỉ là một, trong số rất nhiều cô gái như tôi. Tôi cất tiếng – không phải cho bản thân tôi, mà cho tất cả các thanh thiếu niên nam nữ như tôi.

Tôi cao giọng – không phải để thét lên, mà để người ta nghe thay tiếng nói của những người không có tiếng nói.

Những người đã đấu tranh đòi quyền lợi cho mình.

Quyền được sống trong hoà bình.

Quyền được tôn trọng

Quyền được bình đẳng tiếp cận mọi cơ hội.

Quyền được đi học.
[...]
Anh chị em thân mến, một khi ta nhìn thấy bóng tối, nghĩa là ta nhận ra ánh sáng quan trọng như thế nào. Một khi ta im lặng, nghĩa là ta nhận ra tiếng nói của mình quan trọng như thế nào. Tương tự như vậy, khi chúng tôi ở quận Xo-goát (Swat), miền Bắc Pa-kit-xtan, chúng tôi đã nhìn thấy súng đạn và khi đó chúng tôi nhận ra bút và sách quan trọng như thế nào.

Đúng như câu cách ngôn “Cây bút mạnh hơn thanh kiếm”, những kẻ cực đoan rất sợ sách và bút. Sức mạnh của giáo dục khiến họ sợ hãi. Họ sợ phụ nữ. Sức mạnh từ tiếng nói của phụ nữ khiến họ sợ hãi. Và đó là lí do tại sao họ đã giết mười bốn sinh viên y khoa vô tội trong một vụ tấn công mới đây ở Két-ta (Quetta). Và đó là lí do tại sao họ đã giết rất nhiều cô giáo và nhân viên y tế ở Kai-bo Pac-tun Goa (Khyber Pukhtoon Khwa) và FATA”. Đó là lí do tại sao ngày nào họ cũng phá hoại trường học.
[...]
Kính thưa ngài Tổng Thư ki
Muốn có giáo dục, thì cần phải có hoà bình. Còn biết bao nhiêu nơi nữa trên thế giới này, nhất là ở Pa-kít-xtan và Áp-ga-nit-xtan (Afghanistan), trẻ em vẫn không được đến trường vì khủng bố, chiến tranh và xung đột. Chúng tôi đã thực sự mệt mỏi vì những cuộc chiến này. Ở nhiều nơi trên thế giới, dưới nhiều hình thức khác nhau, phụ nữ và trẻ em vẫn đang phải chịu đựng bao khốn khổ. Ở Ấn Độ, nhiều em bé vô tội và nghèo khổ vẫn là nạn nhân của tệ lạm dụng lao động trẻ em. Ở Ni-giê-ri-a (Nigeria), nhiều trường học bị tàn phá. Người dân ở Áp-ga-nit-xtan suốt nhiều thập kỉ qua đã phải chịu thiệt thời vì những rào cản của chủ nghĩa cực đoan. Các bé gái bị bóc lột sức lao động trẻ em ngay trong gia đình và bị ép phải tảo hôn. Đói nghèo, thất học, bất công, tệ phân biệt chủng tộc và sự tước đoạt các quyền cơ bản, đó là những vấn đề chính yếu mà cả nam giới và phụ nữ đều phải đối mặt. 

Các anh chị em thân mến, đã đến lúc chúng ta phải lên tiếng.
Vậy nên, hôm nay chúng tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới hãy thay đổi những chính sách chiến lược của mình, để tiến đến hoà binh và thịnh vượng.
Chúng tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới rằng tất cả các thoả thuận hoà bình phải hướng đến bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và trẻ em. Không thể chấp nhận bất kì một thoả thuận nào đi ngược lại phẩm giá và quyền lợi của phụ nữ.
Chúng tôi kêu gọi tất cả các chính phủ hãy đảm bao giáo dục bắt buộc miễn phi cho tất cả trẻ em trên toàn thế giới.
Chúng tôi kêu gọi tất cả các chính phủ hãy đấu tranh chống lại khủng bố và bạo lục, để bảo vệ trẻ em trước hung tàn và tổn hại.

Chúng tôi kêu gọi các quốc gia phát triển hãy hỗ trợ mở rộng cơ hội giáo dục cho trẻ em gái ở các nước đang phát triển.
Chúng tôi kêu gọi tất cả cộng đồng trên thế giới hãy khoan dung – hãy khước từ những định kiến dựa trên đẳng cấp, tín ngưỡng, giáo phải, tôn giáo hoặc giới tính. Hãy đảm bảo quyền tự do và bình đẳng cho phụ nữ để họ phát triển. Một khi một nửa trong số chúng ta còn bị kim hãm, thì tất cả chúng ta đều không thể thành công. 

Chúng tôi kêu gọi các chị em gái trên toàn thế giới hãy can đảm lên — làm chủ sức mạnh bên trong con người mình và nhận thức rõ về tất cả tiềm năng của mình. 

Các anh chị em thân mến, để em bé nào cũng có thể có một tương lai tươi sáng, thì chúng ta cần phải có trường học và giáo dục... Và nếu chúng ta muốn đạt được mục tiêu của mình, thì hãy tự trang bị cho mình vũ khí tri thức, và hãy tự bảo vệ mình bằng sự đoàn kết và gắn bó.
Các anh chị em thân mền, chúng ta không được phép quên rằng còn hàng triệu người vẫn đang phải chịu cảnh đói nghèo, bất công và thất học. Chúng ta không được phép quên rằng còn hàng triệu trẻ em vẫn không được đến trường. Chúng ta không được phép quên rằng còn nhiều anh chị em của chúng ta vẫn còn đang phải chờ đợi một tương lai hoà bình tuổi sáng.
Vì vậy, chúng ta hãy tiến hành một cuộc chiến toàn cầu chống lại nạn mù chữ, đói nghèo và khủng bố, và chúng ta hãy cầm lấy sách và bút. Sách và bút là vũ khí mạnh mẽ nhất của chúng ta.
Một đứa trẻ, một giáo viên, một cây bút và một cuốn sách có thể thay đổi thế giới. Giáo dục là giải pháp duy nhất. Giáo dục là trên hết.

(In trong Những bài diễn văn đã thay đổi thế giới, Phạm Ngọc Lan dịch, NXB Quercus, Luân Đôn, 2014, tr. 244 – 247)

Đọc hiểu Một cây bút một quyển sách có thể làm thay đổi thế giới

Câu 1. Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được trình bày trong văn bản dựa vào sơ đồ sau (làm vào vở):

Câu 2. Lí lẽ, bằng chứng nào trong bài viết đã tạo cho bạn ấn tượng rõ rệt nhất? Vì sao? Luận điểm, lí lẽ, bằng chứng ấy đã làm sáng tỏ luận đề như thế nào?

Câu 3. Văn bản viết ra nhằm mục đích gì? Tác giả đã bày tỏ thái độ, tình cảm như thế nào đối với các vấn đề được nêu trong văn bản?

Câu 4. Nêu nhận xét về nhan đề của văn bản.

Câu 5. Các yếu tố tự sự, miêu tả (nếu có) được nêu trong văn bản nhằm mục đích gì?

Câu 6. Bạn suy nghĩ gì về đề xuất của Ma-la-la: “Hãy đảm bảo quyền tự do và bình đẳng cho phụ nữ để họ phát triển. Một khi một nửa trong số chúng ta còn bị kìm hãm, thì tất cả chúng ta đều không thể thành công”?

Câu 7. Từ nội dung trong văn bản, hãy liên hệ đến một sự việc, hiện tượng trong đời sống mà bạn đã trải qua, chứng kiến hoặc quan tâm. Qua đó, trình bày suy nghĩ về vai trò của giáo dục đối với mọi người, đặc biệt là những người yếu thế trong xã hội.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1.

Luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được trình bày bằng sơ đồ như sau:

Câu 2.

Lí lẽ, bằng chứng để lại ấn tượng nhất: Luận điểm tầm quan trọng về bút và sách. 

Các lí lẽ, dẫn chứng:

- Sức mạnh của giáo dục khiến họ phải sợ hãi.

- Muốn có giáo dục thì phải có hòa bình

- Họ sợ phụ nữ. 

- Sức mạnh từ tiếng nói phụ nữ khiến họ sợ hãi và là lí do họ giết nhiều cô giáo và nhân viên y tế…

- Phải có được hòa bình trước tiên thì ra mới có được giáo dục.

Các luận chứng này cho thấy vai trò to lớn của cây bút và quyển sách, nó có thể khiến cho họ phải sợ, phải kiêng nể.

Câu 3. 

- Văn bản viết ra nhằm mục đích kêu gọi sự đấu tranh đòi công bằng cho giáo dục của nữ giới. 

- Tác giả đã bày tỏ thái độ, tình cảm thấu hiểu, đồng cảm với người phụ nữ, sự căm hận đối với các đối tượng gây bất bình đẳng xã hội.

Câu 4. 

Nhan đề của văn bản cho thấy đối tượng chủ yếu, xuyên suốt của tác phẩm là một quyển sách và một cái bút và chính 2 vật này có thể thay đổi cả thế giới. Với nhan đề như vậy đã thể hiện đầy đủ và làm rất tốt vai trò gợi mở cho văn bản.

Câu 5. 

Các yếu tố tự sự, miêu tả được nêu trong văn bản nhằm mục đích tương trợ, giúp cho việc bàn luận vấn đề trở nên rõ ràng, mang tính thuyết phục cao. Nếu không có sự kết hợp của các yếu tố đó thì tính thuyết phục trong văn bản sẽ bị giảm.

Câu 6. 

Đề xuất của Mai la-la: “Hãy đảm bảo quyền tự do và bình đẳng cho phụ nữ để họ phát triển. Một khi một nửa trong số chúng ta còn bị kìm hãm, thì tất cả chúng ta đều không thể thành công”. Theo em, đây là một đề xuất đúng và rất cần được thực hiện bởi vì phụ nữ có vai trò rất quan trọng. Một người phụ nữ hiện đại cần biết cách tổ chức cuộc sống gia đình và biết gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong gia đình; đó là người biết lấy các giá trị bền vững của gia đình làm nền tảng để tiếp nhận những giá trị mới làm cho gia đình phát triển và hạnh phúc hơn. Nhờ những tri thức học tập được, người phụ nữ cần biết phát huy sự sáng tạo, năng động, làm tốt bổn phận của một người vợ, người mẹ, sống có trách nhiệm, biết giáo dục con cái và bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống gia đình. Bởi vậy, phụ nữ cần có sự công bằng giáo dục vì vai trò của họ trong cuộc sống này rất to lớn, mọi người cần kêu gọi để phụ nữ không còn bị đối xử bất bình đẳng.

Câu 7. 

Giáo dục vốn là vấn đề quan trọng của mỗi quốc gia, mỗi nơi sẽ có những cách giáo dục khác nhau. Giáo dục không chỉ được thông qua thầy cô giáo, người lớn, bạn bè mà quan trọng hơn cả là thông quá sách vở, tri thức. Không có lí do gì mà Bác Hồ lại cho rằng giặc dốt mới là giặc quan trọng nhất cần phải tiêu diệt, vì nếu yếu kém về mặt giáo dục sẽ kéo theo ảnh hưởng đến tri thức của con người. Em đã từng chứng kiến câu chuyện về sự yếu thế của những người không được giáo dục tử tế, đó là khi một em nhỏ bán vé số không được học hành đàng hoàng, do gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên phải đi bán vé số từ bé. Với giá là 10 nghìn đồng một tờ vé số, có vị khách đã lừa đưa cho cậu 500 nghìn đồng và bảo cậu đưa hết cho mình 200 tờ vé số vì số tiền đó mua được từng ấy vé. Vì số tiền quá to, cậu chưa được tiếp xúc bao giờ và do không được học hành nên cậu bé cũng tin vào điều đó và đưa hết số vé cho người lạ kia. Sau khi chứng kiến tình huống đó em đã ra giúp em nhỏ giải quyết sự việc trên và lấy lại được số vé mà em đó bị lừa mất. Qua tình huống hôm ấy em mới nhận thấy rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo dục đối với một người. Mỗi người có một điều kiện sống, điều kiện phát triển khác nhau, vì vậy hãy luôn cố gắng học tập, rèn luyện những tri thức giáo dục để trước là hoàn thiện bản thân và sau là cống hiến cho xã hội.

---------------------------------- 

Trên đây Topbee đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Một cây bút một quyển sách có thể làm thay đổi thế giới. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập.