Đọc hiểu Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim: Chỉ ra những đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên được thể hiện trong văn bản trên. Văn bản đã trình bày (những) thông tin cơ bản nào? Các chi tiết trong văn bản đã góp phần hỗ trợ thể hiện những thông tin cơ bản ấy ra sao? Hãy lí giải.

Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi:

NHỮNG ĐIỀU BÍ ẨN TRONG TẬP TÍNH DI CƯ CỦA CÁC LOÀI CHIM

(Đỗ Hợp tổng hợp)

Hàng trăm tỉ con chim di cư mỗi năm theo chiều bắc nam giữa nơi sinh sản và nơi trú đông cách xa hàng ngàn hoặc thậm chí hàng chục ngàn ki-lô-mét giống như một phép lạ của cuộc sống.

Vì sao chim di cư?

Sự di cư của các loài chim đầy những bí ẩn và thách thức đối với sự hiểu biết của con người. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trường hợp cụ thể sau:

Én-sân mơ-rơ-lít (Ancient murrelet) là một loài chim vô cùng kì lạ. Mỏ của chúng giống loài chim sẻ, cơ thể lại giống một con chim cánh cụt, đôi cánh giống loài vịt và chim non trông giống những con gà con. Điều khác biệt nhất so với các loài chim khác là chân của chúng ở rất gần đuôi và có dáng đứng thẳng. Tuy nhiên, chúng có vẻ khá vụng về. Loài chim này bay khoảng 8 000 km mỗi năm trên toàn bộ khu vực Bắc Thái Bình Dương, giữa các quốc gia châu Mỹ và châu Á. Chúng sinh sản ở miền tây Ca-na-đa (Canada), sau đó bay hàng ngàn dặm, băng qua đại dương ở khu vực Nhật Bản và Hàn Quốc để trú đông. Đây cũng là loài chim duy nhất được biết đến trên khắp Bắc Thái Bình Dương.

Lúc đầu, mọi người nghĩ rằng chim di cư là để tránh cái lạnh của mùa đông, tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng điều này không hoàn toàn đúng. Những nơi mà loài chim này di cư tới so với nơi chúng sinh ra đều có khí hậu ôn đới khá tương đồng tại cùng một thời điểm. Về mặt lí thuyết, nếu chúng ở lại nơi được sinh ra vào mùa đông thì điều kiện khí hậu ở đó cũng không ảnh hưởng nhiều và chúng vẫn có thể sống sót bình thường. Vậy tại sao chúng vẫn phải thực hiện một hành trình dài để di cư hằng năm? Về vấn đề này, các nhà khoa học vẫn cảm thấy bối rối và chưa thể tìm được câu trả lời.

(Trích SGK Văn 8 CTST, trang 43-45)

Đọc hiểu Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim

Câu 1: Chỉ ra những đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên được thể hiện trong văn bản trên.

Câu 2: Văn bản đã trình bày (những) thông tin cơ bản nào? Các chi tiết trong văn bản đã góp phần hỗ trợ thể hiện những thông tin cơ bản ấy ra sao? Hãy lí giải.

Câu 3: Tìm thông tin cơ bản và thông tin chi tiết của đoạn văn sau: " Én-sân mơ-rơ-lít là một loài chim vô cùng kì lạ. Mỏ của chúng giống loài chim sẻ ... trên khắp Bắc Thái Bình Dương". Vai trò của những thông tin chi tiết trong đoạn văn trên là gì?

Câu 4: Xác định cách trình bày thông tin của đoạn trích: " Hằng năm cứ vào mùa đông, nhiều loài chim lại kéo nhau bay về phương nam để tránh rét và tìm kiếm thêm thức ăn .... mỗi chiếc bay sau có thể tiết kiệm tối đa 18% lượng nhiên liệu". Dựa vào đâu em có thể xác định như vậy?

Câu 5: Tìm phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản và cho biết tác dụng của chúng.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1:

Đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên trình bày một cách chuẩn xác, cụ thể, rõ ràng, các số liệu, dẫn chứng về hiện tượng. Văn bản đã nêu rõ được các đặc điểm và cung cấp thông tin hữu ích cho người đọc bằng cách giải thích rõ các hiện tượng trong tự nhiên.

Câu 2: 

- Văn bản đã trình bày những thông tin cơ bản như:

+ Lí do loài chim di cư.

+ Giới thiệu và miêu tả chi tiết về ngoại hình (mỏ, cánh, chân, dáng đứng), khu vực và quá trình di cư của loài chim Én-sân mơ-rơ-lít.

+ Giải thích lí do loài chim di cư lại bay theo đội hình chữ V.

- Các chi tiết trong văn bản đã góp phần hỗ trợ truyền tải thông tin đến người đọc, người nghe một cách dễ dàng, chi tiết nhờ các số liệu, địa điểm cụ thể nhất.

Câu 3:

Những thông tin cơ bản:

- Mỏ của chúng giống loài chim sẻ...

- Chân của chúng ở gần đuôi và có dáng đứng thẳng...

- Chũng vụng về...

- Bay khoảng hơn 8000 km mỗi năm....

- Sinh sản ở miền tây Canada....

Các thông tin chi tiết trong đoạn văn trên có tác dụng giúp cho người đọc hiểu rõ thông tin cơ bản về loài chim Én-sân mơ-rơ-lít: ngoại hình (mỏ, cánh, chân, dáng đứng), khu vực và quá trình di cư của loài chim này.

Câu 4: 

- Cách trình bày thông tin của đoạn trích:

+ Giải thích nguyên nhân vì sao loài chim lại di cư theo đội hình bay chữ V:

+ Diễn giải mục đích chính của việc bay theo đội hình chữ V.

+ Lợi ích của việc bay theo đội hình chữ V.

- Dựa vào số liệu và kết quả nghiên cứu trong văn bản em đã xác định được cách trình bày của đoạn văn trên.

Câu 5: 

- Phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản: Tranh ảnh

- Tác dụng: Giúp cho việc cung cấp thông tin, số liệu không khô khan mà trở nên sinh động hơn, giúp người đọc dễ hình dung và tưởng tượng ra đối tượng được nhắc tới, cụ thể là đội hình bay chữ V của chim di cư.

---------------------------------- 

Trên đây Topbee đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim. Những câu trả lời dựa trên ngữ liệu văn bản, được chắt lọc kỹ càng đảm bảo chính xác nhất. Hy vọng bài đọc hiểu sẽ giúp các em học tốt môn Ngữ Văn!