Đọc hiểu Quang Trung đại phá quân Thanh

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Quang Trung đại phá quân Thanh: Đoạn trích có thể chia thành mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần. Em hãy liệt kê những nhân vật và sự kiện lịch sử được tác giả đề cập trong văn bản. Tìm những chi tiết tiêu biểu miêu tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương.

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

HỒI THỨ MƯỜI BỐN

Đánh Ngọc Hồi, quân Thanh bị thua trận 

Bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài

(Đoạn đầu của hồi này nói về việc Tôn Sĩ Nghị kéo quân vào Thăng Long, thấy dễ dàng, cho là vô sự, không để phòng gì cả. Điều đó làm cho vua tôi Lê Chiêu Thống, vốn đã biết rất rõ tài cầm quân của Nguyễn Huệ, rất lo lắng)

Nhắc lại, Ngô Văn Sở sau khi đem các đạo quân rút lui, tức tốc sai Nguyễn Văn Tuyết chạy trạm" vào Nam các cấp" Một mặt, chặn ngang đất Trường Yên" làm giới hạn, đóng thủy quân ở hải phận Biện Sơn", quân bộ thì chia giữ vùng núi Tam Điệp, hai mặt thuỷ bộ liên lạc với nhau, ngăn hắn miền Nam với miễn Bắc. Vì thế, việc ở bốn trấn" Đàng Ngoài không hề thấu đến hai xứ Thanh Nghề. Vì vậy việc quân Thanh đến Thăng Long và việc vua Lê thụ phong" ngày 22 tháng 11, từ Thanh Hoá trở vào, không một người nào được biết. Ngày 20 tháng ấy, Sở lui về Tam Điệp, thì ngày 24 Tuyết đã vào đến thành Phú Xuân. Bắc Bình Vương tiếp được tin báo, giận lắm, liền họp các tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay… 

( Trích Quang Trung đại phá quân Thanh - trích SGK Văn 8 Kết nối tri thức trang 17-23)

Đọc hiểu Quang Trung đại phá quân Thanh

Câu 1. Đoạn trích có thể chia thành mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần. 

Câu 2. Em hãy liệt kê những nhân vật và sự kiện lịch sử được tác giả đề cập trong văn bản.

Câu 3. Tìm những chi tiết tiêu biểu miêu tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược nước ta. Những chi tiết đó cho thấy đặc điểm tính cách gì của nhân vật?

Câu 4. Nêu cảm nhận của em về nhân vật vua Quang Trung được khắc họa trong đoạn trích, qua đó nhận xét cảm hứng của tác giả với vị anh hùng dân tộc này.

Câu 5. Nhân vật Lê Chiêu Thống được khắc họa rõ nét qua những chi tiết tiêu biểu nào? Phân tích một chi tiết đặc sắc, thể hiện rõ bản chất của nhân vật Lê Chiêu Thống, qua đó thấy được thái độ của tác giả đối với nhân vật này.

Câu 6. Sự đối lập giữa hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống, giữa quân Tây Sơn và quân Thanh có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện chủ đề của đoạn trích? Hãy khái quát chủ đề đó.

Câu 7. Ở đoạn trích này, những yếu tố đặc trưng nào của truyện lịch sử đã được tác giả sử dụng? Hãy nhận xét về nghệ thuật kể chuyện lịch sử của tác giả.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1.

Đoạn trích có thể chia làm 3 phần như sau:

+ Phần 1 (từ đầu đến 25 tháng Chạp năm Mậu Thân (1788)): quân Thanh kéo vào xâm lược nước ta

+ Phần 2 (tiếp… rồi kéo vào thành): chiến thắng thần tốc của đạo quân dưới sự dẫn dắt tài ba, trí lược của vua Quang Trung.

+ Phần 3 (còn lại): Quân Thanh đại bại và tình cảnh thảm hại vua Lê Chiêu Thống.

Câu 2.

- Các nhân vật được tác giả đề cập trong văn bản: Ngô Văn Sở, Nguyễn Văn Tuyết, Bắc Bình Vương, Nguyễn Nhạc, Nguyễn Thiếp, Hám Hổ Hầu, Ngô Thì Nhậm, Tôn Sĩ Nghị, Lê Chiêu Thống.

- Những sự kiện lịch sử được đề cập: Trận đánh Ngọc Hồi - Đống Đa, sự bỏ chạy của Vua Lê, sự thất bại thảm hại của quân Thanh.

Câu 3. 

* Những chi tiết tiêu biểu miêu tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược nước ta:

- Miêu tả thái độ: Bắc Bình Vương tiếp được tin báo giận lắm, liền họp các tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay.

- Miêu tả hành động của Bắc Bình Vương: Cho đắp đàn ở trên núi Bân, tế cáo trời đất cùng với các thần sông, thần núi; chế ra áo cổn mũ miện, lên ngôi hoàng đế, đổi năm thứ 11 niên hiệu Thái Dức của vua Tây Sơn Nguyễn Nhạc làm năm đầu niên hiệu Quang Trung. Tuyển mộ quân lính ở Nghệ An, duyệt binh, phủ dụ quân sĩ, lên kế hoạch tiến quân đánh giặc. 

* Những chi tiết trên cho thấy Bắc Bình Vương rất yêu nước, thương dân, quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm, đem lại bình yên cho đất nước.

Câu 4. 

- Cảm nhận của em về nhân vật vua Quang Trung được khắc họa trong đoạn trích: Quang Trung là một nhà quân sự thiên tài. Ông là người quyết đoán, có trí tuệ sáng suốt và nhạy bén.

- Đối với vị anh hùng dân tộc này, cảm hứng của tác giả là ngợi ca và tự hào về một trang tuấn kiệt đã vươn lên nhận thức được nhiệm vụ bảo vệ dân tộc, đánh đuổi ngoại xâm và thống nhất đất nước.

Câu 5. 

- Nhân vật Lê Chiêu Thống được khắc họa rõ nét qua những chi tiết tiêu biểu như: 

+ Vua Lê trong điện, nghe tin có biến ấy, vội vã cùng bọn Lê Quýnh, Trịnh Hiến đưa thái hậu ra ngoài.

+ Cướp thuyền đánh cá khi thấy cầu phao bị đứt, ngày mồng 6 chạy đến núi Tam Tằng.

+ Vua Lê đưa thái hậu đến đồn Hòa Lạc, được một người thổ hào giúp đỡ.

+ Khi vua Lê nghe thấy tin quân Tây Sơn đã đuổi theo đến nơi, vua vội vã đi theo lối tắt đến cửa ải, kịp chỗ nghỉ ngơi của Tôn Sĩ Nghị.

- Qua đây ta thấy Lê Chiêu Thống là một ông vua bù nhìn, đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích của đất nước, cấu kết với nhà Thanh để đất nước rơi vào tay của kẻ thù phương Bắc. Ông đã bán sống bán chết trốn chạy, thậm chí còn bị đói chạy đến cửa ải để tìm đường sống và "nhìn nhau than thở, oán giận chảy nước mắt”. Giọng văn của tác giả đã gợi cho chúng ta hình ảnh của một ông vua thảm hại, phản quốc. 

Câu 6. 

- Sự đối lập giữa hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống, giữa quân Tây Sơn và quân Thanh có tác dụng làm nổi bật nhân vật Quang Trung và những chiến công hiển hách của nghĩa quân Tây Sơn. Sự đối lập này cũng làm hiện rõ lên Quang Trung là một vị anh hùng dân tộc sáng suốt, dũng cảm, kiên cường, có tấm lòng yêu nước thương dân và tầm nhìn xa trông rộng.

- Khái quát chủ đề: Anh hùng áo vải Quang Trung, Quang Trung - vị hoàng đế yêu nước thương dân,…

Câu 7. 

- Ở đoạn trích này, những yếu tố đặc trưng của truyện lịch sử đã được tác giả sử dụng là:

+ Truyện tái hiện những sự kiện, nhân vật ở một thời kì, một giai đoạn lịch sử cụ thể.

+ Cốt truyện được xây dựng trên các cơ sở các sự kiện đã xảy ra nhằm thể hiện chủ đề của tác phẩm.

+ Truyện khắc họa nhân vật nổi tiếng: vua Quang Trung, Lê Chiêu Thống,…

+ Ngôn ngữ truyện kể và nhân vật phù hợp với thời đại được miêu tả.

- Nghệ thuật kể chuyện: Lối văn trần thuật, không ghi chép sự kiện một cách gấp gáp qua từng mốc thời gian mà miêu tả cụ thể hành động, lời nói. Miêu tả được thế đối lập giữa hai đội quân và trung thành với lịch sử dân tộc.

---------------------------------- 

Trên đây Topbee đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Quang Trung đại phá quân Thanh. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập.