Khái niệm của gene là gì? Cấu trúc và phân loại các gene

1. Khái niệm của gene

- Gene là một đoạn của phân tử DNA mang thông tin quy định sản phẩm xác định là polypeptide hoặc RNA. 

- Gene là đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản của di truyền, các gene được phân bố theo chiều dài phân tử DNA.

2. Cấu trúc và các loại gene

* Cấu trúc của gene gồm ba vùng:

- Vùng điều hoà: có trình tự nucleotide đặc biệt được gọi là promoter giúp enzyme RNA polymerase có thể nhận biết và liên kết để khởi động quá trình phiên mã và trình tự nucleotide liên kết với protein điều hoà, điều khiến quá trình phiên mã.

- Vùng mã hoá: chứa trình tự nucleotide mã hoá chuỗi polypeptide hoặc RNA. 

 + Phần lớn gene của sinh vật nhân thực và vi khuẩn có có vùng mã hoá không liên tục, gồm các đoạn exon (đoạn DNA được dịch mã) xen kẽ các đoạn intron (đoạn DNA không được dịch mã) nên được gọi là gene phân mảnh. Gene của sinh vật nhân sơ có vùng mã hoá liên tục nên gọi là gene không phân mảnh.

- Vùng kết thúc: mang tín hiệu kết thúc phiên mã.

* Phân loại gene:

- Căn cứ vào cấu trúc: 

+ Gene phân mảnh. 

+ Gene không phân mảnh. 

- Căn cứ vào chức năng gene: 

+ Gene cấu trúc (mang thông tin mã hoá chuỗi polypeptide tham gia cấu trúc hoặc chức năng của tế bào).

+ Gene điều hoà (mang thông tin mã hoá sản phẩm kiểm soát hoạt động của gene khác).