Na3PO4 (kết tủa không, điện ly mạnh hay yếu, mindmap)

Tổng hợp kiến thức về Na₃PO₄: Cấu tạo phân tử, Tính chất vật lí, hóa học, phương pháp điều chế, ứng dụng, Mindmap giúp học sinh ôn tập, bổ sung kiến thức

Natri photphat (Na₃PO₄) là gì ?

- Khái niệm: Natri photphat là hợp chất muối có công thức hóa học là Na₃PO₄ và được sử dụng phổ biến như một chất tẩy rửa, bôi trơn hay dùng cho việc phụ gia thực phẩm, dùng để xử lý nước nồi hơi, dầu máy, làm mềm nước...

- Đây là một loại hóa chất có màu trắng, tồn tại ở dạng khan hoặc dạng ngậm 12 nước Na₃PO₄.H₂O. Người ta thường biết đến bằng nhiều tên gọi khác nhau như: Trisodium phosphate, Trinatri Photphat, Natri phôtphat tribazo.

- Cấu tạo phân tử: 

Tính chất vật lý

- Trong tự nhiên, natri photphat tồn tại dưới dạng là các hạt màu trắng và không có mùi và tan nhanh trong nước.

- Na₃PO₄ mang tính chất là một bazo

- Ở nhiệt độ 73.5 độ C hóa chất này bị nóng chảy.

- Khối lượng mol của Na₃PO₄ là 163.94 g/mol.

- Khối lượng riêng (mật độ khối lượng) của Na₃PO₄ là 1.620 g/cm³.

- Mức độ hoà tan trong nước của Na₃PO₄ là 1.5 g/100 mL (ở nhiệt độ 0 độ C), 8.8 g/100 mL (ở nhiệt độ 25 độ C).

- Độ bazơ của Na₃PO₄ là 2.23 (pKb).

Tính chất hóa học

- Phản ứng được với axit để tạo ra muối mới cùng axit mới:

Na₃PO₄ + HCl → NaCl + H₃PO₄

- Phản ứng với những kim loại mạnh hơn:

Na₃PO₄ + 3K → K₃PO₄ + 3Na

- Tác dụng với dung dịch bazơ tạo ra muối mới và bazo mới:

3Ba(OH)₂ + 2Na₃PO₄ → 6NaOH + Ba₃(PO₄)₂ ↑

- Phản ứng với các muối khác để tạo ra thêm nhiều muối mới:

3AgNO₃ + Na₃PO₄ → 3NaNO₃ + Ag₃PO₄

Natri photphat (Na₃PO₄) là chất điện ly mạnh hay yếu ?

- Khi tan trong nước natri photphat sẽ phân li hoàn toàn thành các ion: Na₃PO₄ → 3Na⁺ + PO₄^3-. Vì vậy Na₃PO₄ sẽ là chất điện li mạnh.

Natri photphat (Na₃PO₄) có kết tủa không ?

- Đây là một chất rắn tinh thể màu trắng, không mùi và tan tốt trong nước và mang tính bazơ. Nhưng Na₃PO₄ không kết tủa trong nước.

PTHH thường gặp

Na₃PO₄ + H₂O + Al → NaH₂PO₄ + Na(Al(OH)₄) + H₂

Na₃PO₄ + H₂O + Al → NaHPO₄ + Na(Al(OH)₄) + H₂

Na₃PO₄ + H₂O + BaCl₂ → BaHPO₄ + NaOH + NaCl

Na₃PO₄ + H₂O + CO₂ → Na₂CO₃ + H₃PO₄

Na₃PO₄ + H₂O + NH₄Cl → NaCl + Na₂HPO₄ + NH₄OH

Phương pháp điều chế

Một số phương trình phản ứng điều chế natri photphat như dưới đây:

Na₂HPO₄ + NaOH ⟶ H₂O + Na₃PO₄

2NaOH + NaH₂PO₄ ⟶ 2H₂O + Na₃PO₄

Na₃PO₄.12H2O ⟶ 12H₂O + Na₃PO₄

NaOH + HPO₃ ⟶ H₂O + Na₃PO₄

Dấu hiệu nhận biết

- Cho natri photphat vào dung dịch AgNO₃ sẽ xuất hiện kết tủa màu trắng Ag₃PO₄.

Sơ đồ tư duy của Natri photphat (Na₃PO₄)