Phân tích bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn

Hình ảnh người lính trong văn chương là nguồn cảm hứng bất tận cho mỗi nhà thơ, nhà văn. Cũng viết về đề tài người lính nhưng mỗi người cầm bút đều chọn cho mình một lối đi riêng, và Trần Đăng Khoa cũng thế, ông đã dành rất nhiều cảm xúc viết nên bài thơ Đợi mưa trên đảo sinh tồn. Sau đây, mời các em tìm hiểu bài viết phân tích bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn. 

Phân tích bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn 

Những người lính kiên cường và bất khuất đã đóng góp công sức, sức khoẻ và cả tuổi trẻ của mình cho quê hương, đất nước. Hình ảnh những người lính ngày đêm canh giữ biển đảo quê hương xuất hiện rất nhiều trong văn học những năm 1975, đặc biệt là trong bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn.

Bài thơ mở đầu với những chàng lính nhìn về nơi xa xăm: 

Chớp xanh lấp loáng trời

Chúng tôi ngồi trên đảo Sinh Tồn

Bóng đen sẫm như gốc cây khô

Đáy mắt đăm đăm nhìn về nơi ấy

Nơi cơn mưa thăm thẳm xa khơi

Ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời

Những câu thơ đầu gợi cho người những cảm xúc và suy nghĩ về nơi ở của những người lính, đó là ở đảo Sinh Tồn. Một cái tên đặc biệt, nhấn mạnh sự khắc nghiệt và hiểm nguy của nơi đây. “Bóng đen sẫm như gốc cây khô” vì nơi đây không hề có nước ngọt như đất liền, những người lính nhìn “đăm đăm” về nơi xa ấy, nơi mà đang chuẩn bị đón những trận mưa rào lấp loáng phía chân trời, nơi chứa đựng bao bình yên và hạnh phúc. Nhìn về “ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời”, những người lính mong chờ và hi vọng, hình ảnh bóng đen sẫm của gốc cây đã khiến cho ánh chớp xanh trở nên lấp loáng, gợi nên một khung cảnh vô cùng đặc biệt. 

Những cơn mưa nơi hòn đảo Sinh Tồn trở nên xa vời, để họ phải thốt lên rằng: 

Ôi ước gì được thấy mưa rơi

Mặt chúng tôi ngửa lên như đất

Những màu mây sẽ không thôi héo quắt

Đá san hô sẽ lày cỏ xanh lên

Đảo xa khơi sẽ hóa đất liền

Chúng tôi không cạo đầu để tóc lên như cỏ

Rồi kháo nhau bữa tiệc linh đình bày tỏ nước ngọt

Có thể thấy, khi cơn mưa rơi xuống chính là những niềm vui vô bờ bến, những người lính ngửa mặt lên như đất, đón lấy cơn mưa quý giá và đẹp đẽ, bầu trời sẽ không còn khô héo mà trở nên tươi xanh. Và hình ảnh đẹp đẽ nhưng không kém phần hài hước nhất chính là “Chúng tôi không cạo đầu để tóc lên như cỏ”, nhờ vào cơn mưa tươi mát mà tóc của những người lính như cỏ mọc sau mưa, bởi vì thiếu nước mà họ phải cạo trọc đầu để tiết kiệm nước, giờ đây nhờ có mưa mà tóc của họ đã mọc lại, tận hưởng không khí liên hoan náo nhiệt và vui vẻ.

Những cơn mưa bất chợt nhưng lại là khát khao và ước mơ của những người lính, qua những vần thơ, người đọc cảm nhận những cảm xúc trào dâng của họ. Trong lòng họ dâng lên những liên tưởng, những ước mơ và hy vọng: 

Ôi ước gì được thấy mưa rơi

Chúng tôi sẽ trụi trần nhảy loi choi trên mặt cát

Giãy giụa tơi bời trên mặt cát như con cá rô

Rạch nước đón mưa rào

Úp miệng vào tay

Chúng tôi sẽ cùng gào như ếch nhái um um khắp đảo

Khi mưa rơi xuống, những người lính không kiềm được hạnh phúc mà làm những việc kì lạ, họ như những đứa trẻ con trong hình hài to lớn của những người chiến sĩ. Những anh chàng bộ đội kiên cường, nay vì được tắm mưa mà trở nên vui vẻ, họ sẽ không mặc áo, trần trụi nhảy múa và đùa giỡn trên mặt cát. Một phép so sánh hóm hỉnh khi miêu tả những điệu nhảy, vui đùa của những người lính như “con cá rô”. Họ “úp miệng vào tay”, vui vẻ kêu gào như tiếng ếch nhái “um um”, vang vọng khắp đảo. Đó chính là những niềm hân hoan, của tâm hồn tràn đầy hạnh phúc, nó cứ tuôn trào ào ạt như những giọt mưa rơi xuống vùng đảo Sinh Tồn. 

Tác giả đã vận dụng khéo léo thơ ca kết hợp với thể loại tự sự để miêu tả và quan sát thật kĩ lưỡng khung cảnh trên đảo Sinh Tồn. Các biện pháp tu từ điệp ngữ, âm điệu được thổi vào bài thơ khiến cho bài thơ như có chất nhạc, vô cùng vui tươi. Các hình ảnh giàu tính tượng trưng, gợi hình, gợi cảm và vô cùng sống động, làm rõ được những khắc nghiệt mà người lính phải chịu đựng nơi hòn đảo hoang xa vắng. 

Bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn là một tác phẩm nghệ thuật rất hay và xuất sắc, tràn đầy ý nghĩa. Ta cảm nhận được những khó khăn, vất vả của cuộc đời người lính, họ chỉ mang trong mình những ước mơ bé nhỏ như đợi một cơn mưa thôi cũng vô cùng khó để thực hiện. Nhưng khi cơn mưa đến, ta cảm nhận được niềm hân hoan, vui vẻ và hạnh phúc hiện lên trên từng khuôn mặt, cử chỉ và hành động của những người lính, khói lửa chiến tranh đã không làm chai sạn đi trái tim của họ. Bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn xứng đáng là một bài thơ hay nhất khi viết về đề tài người lính và sẽ neo đậu mãi trong trái tim bạn đọc mặc kệ thời gian có qua đi. 

-----------------------------------

Trên đây là bài viết phân tích bài thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn. Hi vọng bài viết trên của Topbee sẽ giúp ích cho các em trong quá trình học tập. Chúc các em học tốt môn văn!