Phân tích cấu tứ và hình ảnh của bài Hát ru của Xuân Quỳnh

Hát ru là bài thơ tiêu biểu trong phong cách sáng tác của Xuân Quỳnh. Tác phẩm mang đến cho người đọc những cảm xúc nhẹ nhàng, tha thiết.

Dàn ý Phân tích cấu tứ và hình ảnh của bài Hát ru của Xuân Quỳnh

Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh và bài thơ “hát ru”

Nêu vấn đề cần nghị luận (Phân tích cấu tứ và hình ảnh của bài Hát ru Xuân Quỳnh)

Thân bài: 

Phân tích cấu tứ:

- Bài thơ được cấu tứ theo thể thơ lục bát quen thuộc, gắn liền với con người Việt Nam

- Tác phẩm còn được cấu tứ ngay từ nhan đề bài thơ “hát ru” thể hiện cảm giác yên bình, dịu dàng

- “Hát ru”: mạch cảm xúc chính

- Cấu tứ qua cách sử dụng các hình ảnh và biện pháp nghệ thuật độc đáo 

Phân tích hình ảnh:

- “bình hoa đã ngủ trên bàn”, “ngọn đèn thiu thiu”, “con tàu lạ vừa leo biển”, “biển xanh kia cũng đang mơ”, “con sông thăm biển đã về”, “bức tranh đã ngủ”,.... 
==> hình ảnh và giọng điệu trong bài thơ tạo nên một không gian thơ mộng, lời hát ru mang đến cho người đọc cảm giác thư thái, như đang chìm vào một giấc mơ màng

Kết bài:

- Giá trị của cấu tứ và hình ảnh

Phân tích cấu tứ và hình ảnh của bài Hát ru của Xuân Quỳnh

  Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam. Bà có phong cách sáng tác độc đáo, đa dạng. Chủ đề trong thơ Xuân Quỳnh thường nói về những kỷ niệm tuổi thơ, tình yêu đôi lứa, hiện thực xã hội,...Thơ Xuân Quỳnh giàu cảm xúc với những cung bậc khác nhau khi hạnh phúc đắm say, lúc lại đau khổ suy tư. Bài thơ “hát ru” là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách sáng tác của nhà thơ Xuân Quỳnh. Tác phẩm nói về tình thân yêu, quan tâm, khơi gợi cho người đọc những rung cảm sâu sắc. Đặc biệt là cách Xuân Quỳnh sử dụng cấu tứ và hình ảnh vào trong lời thơ một cách độc đáo, gợi bao suy tư:

“Bình hoa đã ngủ trên bàn
Kìa trang sách gấp ngọn đèn thiu thiu
…
Tay ta nắm lấy tay người
Dẫu qua trăm suối ngàn đồi cũng qua”

Cấu tứ bài thơ Hát ru của Xuân Quỳnh

   Tác phẩm là những lời hát ru thiết tha, ngọt ngào . Bài thơ được cấu tứ theo thể thơ lục bát quen thuộc, gắn liền với con người Việt Nam. Thơ lục bát có nguồn gốc từ rất lâu đời, nó làm toát lên vẻ chân chất, giản dị, diễn tả đúng tâm trạng và các cung bậc cảm xúc trong tâm hồn người dân lao động. Thể thơ này có nguồn gốc từ những lời ru của bà, của mẹ nồng nàn tình cảm yêu thương. Trong bài thơ “hát ru” Xuân Quỳnh đã đưa vào tác phẩm những lời thơ tự nhiên, nhẹ nhàng tạo lên những cung cung bậc cảm xúc sâu lắng chạm đến tìm người đọc bao cảm xúc. Tác phẩm còn được cấu tứ ngay từ nhan đề bài thơ “hát ru” thể hiện cảm giác yên bình, dịu dàng. Tiếng hát ru với giai điệu ngọt ngào, mạnh mạch cảm xúc chính xuyên suốt bài thơ. Những lời hát ru tạo lên một không gian êm đềm và tình cảm. Nó gợi lên hình ảnh của một người thân yêu hát những giai điệu nhẹ nhàng đưa ta vào giấc ngủ. Đó là sự quan tâm thể hiện tình yêu thương trân trọng của các nhân vật trữ tình trong bài thơ. “Hát ru” còn được Xuân Quỳnh cấu tứ qua cách sử dụng các hình ảnh và biện pháp nghệ thuật độc đáo mang đến cho người đọc một cảm giác dịu dàng, êm ả.

Hình ảnh bài thơ Hát ru của Xuân Quỳnh

Những hình ảnh Xuân Quỳnh đưa vào tác phẩm cũng hết sức gần gũi, thân thuộc. Đó là “bình hoa đã ngủ trên bàn”, “ngọn đèn thiu thiu”, “con tàu lạ vừa leo biển”, “biển xanh kia cũng đang mơ”, “con sông thăm biển đã về”, “bức tranh đã ngủ”,.... Đó là các hình ảnh liên tưởng, thể hiện phong cách sáng tác độc đáo của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh. Các hình ảnh đều mang đến cho người đọc ý nghĩa về các sự vật đang nghỉ ngơi trong không gian tĩnh lặng, yên bình, mơ mộng. Lời hát ru đã mang đến cho cả không gian một điệu nhạc êm ái, đưa các sự vật vào giấc ngủ, tạo lên sự mơ màng lãng mạn. Xuân Quỳnh còn so sánh tình yêu với cánh đồng hoa giữa trời. Cánh đồng gắn liền với quê hương, gợi cảm giác êm dịu, tha thiết. Những hình ảnh và giọng điệu trong bài thơ tạo nên một không gian thơ mộng, lời hát ru mang đến cho người đọc cảm giác thư thái, như đang chìm vào một giấc mơ màng. Những hình ảnh tượng trưng và giọng điệu nhẹ nhàng êm dịu đã tạo lên một không khí lãng mạn, đúng như phong cách của nhà thơ Xuân Quỳnh.

   Bằng việc sử dụng câu tứ và hình ảnh một cách độc đáo, thân thuộc bài thơ “hát ru” đã bộc lộ hết những tâm tư tình cảm mà tác giả muốn gửi gắm. Các hình ảnh được đưa vào thơ sắc nét, tinh tế cùng với giọng điệu nhẹ nhàng êm ái như một tiếng hát. Tác phẩm đã thực sự chạm đến tim người đọc với những cảm xúc sâu sắc và ý nghĩa.