Phân tích Thị Kính nuôi con Thị Mầu

Tấm lòng từ bi, nhân hậu của nhân vật Thị Kính trong đoạn trích "Thị Kính nuôi con Thị Mầu" trong tập truyện thơ "Quan Âm Thị Kính" đã tạo ra một ảnh hưởng lớn đến nghệ thuật sân khấu hiện đại của Việt Nam. Dưới đây, mời các bạn đến với mẫu Phân tích Thị Kính nuôi con Thị Mầu. Bằng cách phân tích đoạn trích này, ta có thể thấy một cái nhìn chân thực về xã hội xưa với những oan trái đầy rẫy.

Dàn ý Phân tích Thị Kính nuôi con Thị Mầu

A.  Mở bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và hoàn cảnh ra đời của đoạn trích “Thị Kính nuôi con Thị Mầu”

B. Thân bài

- Hoàn cảnh của Thị Kính: xuất thân từ một gia đình nghèo, bị hiểu lầm là muốn giết chồng

- Thị Kính đã cải trang thành một người đàn ông và đi tu tại chùa Vân Tự, đồng thời thay đổi tên thành Kính Tâm.

- Trong làng sống có nàng Thị Mầu, một người phụ nữ lười biếng, và cô đã đam mê phật tử Kính Tâm.

=> Điều này đã khiến cô lỡ dỡ và mang thai với đầy tớ. 

- Tình yêu thương bao la của Thị Kính giành cho đứa trẻ

C. Kết bài:

- Tác phẩm này đáng được đánh giá cao về cả nội dung và nghệ thuật. Nó mang lại những trải nghiệm tinh tế và sâu sắc cho người đọc.

- Đoạn trích trên truyền đạt thông điệp về sự hiểu lầm và oan trái trong xã hội, đồng thời làm nổi bật sự chịu đựng, lòng từ bi và tình yêu thương vô điều kiện của nhân vật Kính Tâm. Nó cũng nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của lòng hiếu thảo và đạo đức trong cuộc sống.

Phân tích Thị Kính nuôi con Thị Mầu

      Truyện thơ Nôm đóng vai trò như một kho báu văn hóa của dân tộc Việt Nam, có giá trị vô cùng quan trọng. Trong kho tàng này, chúng ta tìm thấy không chỉ là những kinh nghiệm sống, phong tục tập quán mà còn cả kiến thức lịch sử của dân tộc. Bằng thể thơ lục bát đặc trưng, truyện thơ Nôm truyền tải được sự biểu đạt giàu cảm xúc với câu từ giản dị và âm điệu tình cảm. Trong kho tàng ấy, có một câu chuyện kinh điển, đến nay vẫn còn ấn tượng trong tâm trí người đọc là đoạn trích "Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu" từ tác phẩm "Quan Âm Thị Kính". Trong đoạn trích trên, chúng ta được khám phá tấm lòng nhân từ của Thị Kính khi bị vu oan và bị Thị Mầu ép buộc đón nhận đứa con. Mặc dù bị đẩy vào tình thế khó khăn, nhưng vì sự sống của đứa bé, Thị Kính quyết định giữ lại và chăm sóc nó như con của mình.

      Thị Kính sinh ra trong một gia đình nghèo khó, cô lấy chồng là Thiện Sỹ, con trai của một người giàu có. Một đêm nọ, khi Thiện Sỹ đang ngủ quên trong lúc đọc sách, Thị Kính nhìn thấy một sợi râu mọc ngược dưới cằm chồng. Cô muốn cắt đi điểm không đẹp này, nhưng đúng lúc ấy Thiện Sỹ tỉnh giấc, anh hiểu lầm rằng Thị Kính định sát hại mình. Anh gây sự và tố cáo Thị Kính trước cha mẹ của mình là Sùng ông và Sùng bà. Họ tức giận và đuổi Thị Kính về quê sống cùng cha mẹ ruột. Thị Kính mang trong lòng nỗi oan trái mà cô muốn từ bỏ cuộc sống này, nhưng tình yêu và lòng hiếu thảo với cha mẹ già đã trói buộc cô. Thị Kính quyết định thay đổi danh tính và cải trang thành một người đàn ông rồi đi tu tại chùa Vân Tự. Cô đổi tên thành Kính Tâm để bắt đầu một cuộc sống mới.

      Ở một ngôi làng, có một người phụ nữ tên là Thị Mầu, được tác giả miêu tả là một người lẳng lơ và dại dột. Khi lên chùa, Thị Mầu gặp Kính Tâm và từ đó nảy ra loại tình cảm trái luân thường đạo lý. Thị Mầu vô tình mang bầu với một người hầu của gia đình. Khi bị người dân trong làng đưa ra xét xử, cô đã ngay lập tức đổ tội cho Kính Tâm. Và như vậy, người phụ nữ đáng thương này đã phải chịu đựng oan trái một lần nữa. Sau khi sinh con, Thị Mầu "trả lại" đứa bé cho Kính Tâm:

Tiểu đương tụng niệm khấn nguyền

…

Trân trân rằng giá con đây mà về.

      Kính Tâm vốn dĩ là một chú tiểu từng đi tu suốt ngày đêm, nghe tiếng "tụng niệm khấn nguyền", nhưng bây giờ lại giật mình với tiếng khóc của đứa trẻ. Dường như nhà sư chân chính đã bị mắc vào một sợi duyên trái ngang. Kính Tâm bối rối và khó quyết định, không thể bỏ rơi đứa bé, nhưng cũng không dễ dàng chấp nhận và chăm sóc nó. Nếu từ bỏ đứa bé, lòng an ủi cũng chẳng đành, nhưng nếu nhận nuôi và chăm sóc nó, mọi chuyện trở thành "mối tình không thuận lợi". Thật khốn khổ khi Thị Mầu không có lòng thương xót, "không biết xấu hổ" và từ chối chịu trách nhiệm với con của mình. Dù biết rằng việc nhận đứa bé về nuôi sẽ gây ra lời đàm tiếu và chỉ trích, nhưng Kính Tâm vẫn kiên quyết quyết định nhận nuôi nó:

Cơ thiển kể đã khắt khe

…

Xót tình măng sữa nâng vào trong tay

     Tâm hồn của Kính Tâm, từ cõi "cơ thiền" đã trở nên nổi sóng, khắt khe. "Cơ thiền" ở đây ám chỉ trạng thái tâm hồn đã đạt đến mức thanh tịnh, không bị ràng buộc bởi bất cứ điều gì. Nhưng bây giờ, cô phải chịu đựng oan ức từ Thị Mầu, một người phù nữ mưu mô và vừa mới đây lại hủy hoại danh dự của mình. Ấy vậy mà Kính Tâm vẫn giữ lòng thành ban sơ, không giận, không oán, một mình nhận nuôi đứa trẻ. Dù người khác có nói xấu như thế nào, cô vẫn tin rằng "hạnh phúc vẫn nằm trong việc làm điều tốt". Tuy nhiên, hành động này của Kính Tâm cũng khiến Sư Cụ nghi ngờ không thể tránh khỏi:

Bữa sau sư phụ mới hay

Dạy rằng: “Như thế thì thầy cũng nghi

Phỏng như khác máu ru thì

...

Sư nghe thưa lại mấy điều,

Khen rằng: “Cũng có ít nhiều từ tâm”

Rõ là nước lã mà nhầm

Cũng đem giọt máu tình thâm hòa vào

      Khi nhìn vào tình cảnh của Kính Tâm, ta có thể hiểu và thương cảm cho số phận của người con gái bi thương đó. Nhưng đối với một đứa con chẳng phải do mình sinh ra, tại sao Kính Tâm lại đồng ý nhận nuôi đứa bé của người đã gây ra nỗi oan ức và xấu hổ suốt đời? Tuy vậy, sư phụ đã bị cảm hóa bởi lòng hiếu thảo và ý nghĩa cao đẹp của việc làm này từ Kính Tâm. Kính Tâm nói rằng dù có xây chín tầng tháp "phù đồ", cũng không thể sánh bằng việc cứu một sinh mạng. Tấm lòng thiêng liêng và cao quý đó đã nhận được sự ca ngợi từ sư Cụ, chứng tỏ cô là người có tấm lòng từ bi. Từ lòng nhân ái đáng trân trọng như "nước lã", Kính Tâm đã đem hết tấm lòng đó để hòa quyện với "giọt máu thâm tình". Cô coi đứa bé như con của mình, yêu thương và chăm sóc nó hết mực, như một người mẹ nuôi con của mình: 

Mẹ vò thì sữa khát khao

Lo nuôi con nhện làm sao cho tuyền

…

Biết chăng một đứa thương đâu

Mình là hai với Thị Mầu là ba

      Dẫu biết việc "nuôi con nhện" không phải là nuôi con của mình, dù không có "sữa khát khao" nhưng Kính Tâm vẫn lo lắng để đứa bé không bị thiếu điều gì. Cô đã dành cả ngày đêm để chăm sóc, nâng niu và tìm cách để nuôi con, hy vọng rằng đứa bé sẽ lớn lên thành người. Đúng là cuộc sống thật tàn nhẫn, mọi người vẫn không ngừng đồn đại rằng Kính Tâm không thể đạt được quả báo từ việc tu hành. Nhưng đến bây giờ sự thật vẫn bị chôn vùi, chỉ có đứa bé, mình và Thị Mầu mới biết rõ sự thật câu chuyện này. Nuôi dưỡng một đứa trẻ không phải chuyện dễ dàng, nhưng mỗi ngày khi nghe tiếng cười trong trẻo của đứa bé, những lo lắng và mối trăn trở đều tan biến vào hư vô:

Ra công nuôi bộ thực là

Nhưng buồn có trẻ hóa ra đỡ buồn

Khi trống tàn, lúc chuông dồn

Tiếng chuông lẫn tiếng ru con tối ngày

...

Con mày mà giống cha nuôi,

Hình dung ý tứ khác nào bán sinh.

Mai ngày đến lúc trường thành,

Cơ cầu dễ rạng tiền trình hơn xưa. 

      Trong không gian yên bình và thanh tịnh của ngôi chùa linh thiêng, âm thanh dịu dàng của "tiếng ru" của Kính Tâm truyền đến. Chúng ta có thể cảm nhận rằng tình mẫu tử không chỉ tồn tại giữa cha mẹ và con cái sinh ra mình, mà nó còn hòa hợp trong tâm hồn khi gặp tấm lòng từ bi cao thượng. Dù không phải là con ruột, Kính Tâm vẫn tròn vai làm người cha người mẹ, đảm bảo rằng đứa trẻ được nuôi dưỡng đầy đủ, có cả "lọ phương hoạt ấu" và "lọ thầy bảo anh", hai biểu tượng cho việc chăm sóc sức khỏe của trẻ nhỏ. Thấm thoát đã ba năm trôi qua, đứa bé đã lớn lên, trở thành một người giống hệt "cha nuôi" của mình. "Cha nuôi" ấy chính là Kính Tâm, người đã từ bỏ cuộc sống thế tục để tu hành trong ngôi chùa thanh tịnh. Bất kể là cha mẹ nào, ai cũng mong muốn con cái của mình trưởng thành với thành công lẫy lừng. Kính Tâm cũng không ngoại lệ, nàng ước mong rằng con của mình sẽ trở nên xuất sắc, tiếp nối sự nghiệp của tổ tiên. Cô cũng hy vọng rằng tương lai sẽ dẫn bước con đi đến thành công vượt bậc, hơn cả những gì ông cha đời trước đã đạt được.

      Nhà văn Aimatov đã từng nhận định rằng: “Một tác phẩm chân chính không bao giờ kết thúc ở trang cuối cùng”. Vì khi trang sách kết thúc, tác phẩm mới thực sự còn sống, sống trong những suy nghĩ và cảm xúc của người đọc. Trích đoạn "Thị Kính nuôi con Thị Mầu" với vần thơ lục bát và cách diễn đạt tinh tế chính là một ví dụ đặc trưng cho số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa, phải đối mặt với bất công và oan trái. Từ câu chuyện cuộc đời Thị Kính, tác giả tạo ra một bức tranh xã hội phong kiến rối ren và đầy mâu thuẫn. Để chọn con đường đích thực, ta phải chịu khó đối mặt với khổ đau và oan trái, giống như Thị Kính đã trải qua. Dù có gắng đối diện với mọi oan uổng, nhưng tâm hồn từ bi và thiện lương của Thị Kính đã giúp cô vượt qua mọi khó khăn.

---------------------------------- 

Trên đây Topbee đã mang tới cho các bạn mẫu bài văn tham khảo Phân tích Thị Kính nuôi con Thị Mầu. Tác phẩm này đáng được đánh giá cao về cả nội dung và nghệ thuật. Nó mang lại những trải nghiệm tinh tế và sâu sắc cho người đọc.